نام پژوهشگر: ناصر نبی فرخانی
ناصر نبی فرخانی محمدمهدی شریفانی
گیلاس به عنوان یکی از مهم ترین میوه های مناطق معتدله از میوه های نافرازگرا و پیش رس است. به عملیات جابجایی پس از برداشت حساس بوده، دارای عمر پس از برداشت کوتاهی می باشد. این از مشکلات جدی در بهره وری اقتصادی، پوسیدگی و کاهش سریع کیفیت ظاهری میوه است علت این پدیده پایین بودن میزان کربوهیدرات های ذخیره ای، نسبت سطح به حجم، کوچک بودن میوه، بالا بودن میزان تنفس و حساس بودن به ضربه و لهیدگی می باشد. تیمارهای پس از برداشت که به منظور نگهداری کیفیت یا بهبود وضیعت ظاهری میوه اعمال می شوند عبارتند از مواد شیمیایی، اشعه، پوشش های خوراکی و دما های پایین هستند. هدف از انجام این پژوهش تعیین بهترین تیمار به منظور کنترل عوامل پوسیدگی و حفظ کیفیت و افزایش عمر انبارداری میوه گیلاس بود. بدین منطور میوه ها باپوشش خوراکی نانوبیوکامپوزیت (1%)، اسانس آویشن و اسانس میخک (1%) پوشش داده شدند. سپس میوه های تیمارداده شده و شاهد به مدت 6 هفته در دمای 1 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 90 تا 95 درصد نگهداری و هر هفته فاکتورهای سفتی، درصد اتلاف آب، میزان پوسیدگی، مواد جامد محلول، اسیدیته کل، آنتوسیانین، کلروفیل دم میوه، کیفیت رنگ میوه، قند محلول کل اندازه گیری شد همچنین ارزیابی حسی و چشایی طی دو مرحله انجام شد. نتایج تجزیه تحلیل داده ها نشان داد که به لحاظ مواد جامد محلول، اسیدیته کل و پوسیدگی میوه بین تیمارها اختلاف معنی داری وجود دارد در حالیکه در سفتی تفاوت معنی داری مشاهده نشد. پوسیدگی میوه-ها در تیمار شاهد از هفته چهارم شروع شد و تیمارهای پوشش داده شده تا پایان دوره انبارداری هیچ گونه پوسیدگی مشاهده نشد. بیشترین میزان اتلاف آب در تیمار شاهد مشاهده شد. در شادابی و سبزینگی دم میوه بین تیمارها اختلاف معنی داری وجود نداشت، ولی در شاخصه های کیفیت رنگ میوه (l, a ,b) اختلاف معنی داری بین تیمار ها مشاهده شد و بطورکلی پوشش نانوبیوکامپوزیت بهترین تیمار برای رنگ محسوب شد. میزان آنتوسیانین و قند کل دارای روند صعودی بودند که بین تیمار ها اختلاف معنی دار وجود داشت. نتایج ارزیابی حسی و چشایی نشان داد در مجموع بهترین تیمار نانوبیوکامپوزیت است و اختلاف معنی داری با شاهد داشت.