آرایه های ادبی، بخشی از شیوه های زیبایی آفرینی سخن هستند و همواره در ادبیات فارسی مورد توجه و اهمیّت بوده اند. رساله حاضر به تحلیل زیبایی های بیانی و بدیعی در امثال و حکم دهخدا پرداخته و مبنای آن فقط بر کتاب امثال و حکم دهخدا است. امثال و حکم دهخدا در چهار مجلّد جمع آوری شده است که شامل امثال و حکم منظوم، منثور و عامیانه و ادبی می باشد. امثال و حکم دهخدا جامع ترین کتابی است که تاکنون به جمع آوری امثال و حکم زبان فارسی پرداخته است. درباره جنبه های گوناگون امثال و حکم فارسی تاکنون تحقیقاتی انجام گرفته است، از جمله درباره جنبه های اجتماعی و تاریخی و جمع آوری آن ها، ولی در باب جنبه های زیبایی شناختی امثال و حکم فارسی، تحقیق خاصی به انجام نرسیده است و این رساله کوشیده است این جنبه را در امثال و حکم روشن سازد. این تحلیل نشان می دهد که کدام یک از صناعات بیانی و بدیعی در امثال و حکم دهخدا بسامد بیشتر و کدام یک بسامد کمتری دارد و ساختار آن ها بیشتر بر اساس کدامین آرایه های ادبی بنیاد نهاد شده است. در پایان با ارائه نمودار بسامد زیبایی های بیانی و بدیعی لفظی و معنوی در امثال و حکم دهخدا نشان داده شده است که خواننده را به درک ملموسی از ساختار ادبی امثال و حکم فارسی می رساند.