نام پژوهشگر: کاظم مجدیان خو

بررسی مقایسه ای چهار ترجمه عربی رباعیات خیام ( احمد رامی، احمد الصافی النجفی، ودیع البستانی، محمد السباعی )
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - پژوهشکده ادبیات 1391
  کاظم مجدیان خو   ابوالقاسم رادفر

عمر الخیام النیسابوری من علماء إیران الکبار اشتهر بعد ترجمه رباعیاته بید البروفسور فیتزجیرالد، الشاعر والکاتب الإنکلیزی فی القرن التاسع عشر؛ حیث لم یکن الخیام قبل هذه الترجمه مشهورا بالشاعریه وکانوا یعرفونه عالماً ریاضیاً فلکیاً وهو الذی قام بتعدیل التقویم الإیرانی بأمر السلطان ملکشاه السلجوقی. ولکن بعد هذه الترجمه اهتموا بترجمه رباعیاته وکتبوا عن حیاته ورباعیاته وما تضمّ من آراء وعقائد حول الحیاه وفلسفه الکون ونسبوا إلیه رباعیات کثیره هو فی حلّ منها. وترجمت هذه الرباعیات بالعربیه أیضا کبعض اللغات الحیّه، وقام المترجمین العرب بترجمتها شعراً ونثراً وبالقوالب الشعریه. وهذه الرساله تناول إلی دراسه تطبیقیه حول أربع ترجمات شعریه لشعراء ومترجمین کبار وهم: ودیع البستانی، محمد السباعی، أحمد رامی وأحمد الصافی النجفی. فآتی بالأوضاع السیاسیه والإجتماعیه والدینیه والعلمیه التی عاش فیها الخیام ثمّ أتکلم عن حیاه الخیام ورباعیاته وآثاره ثمّ أجئ بترجمه فیتزجیرالد وترجمه الرباعیات ببعض اللغات الحیه والعربیه خاصه ثمّ فی الفصل الأخیر أدرس الترجمات معاً وآتی برباعیه خیامیه أولاً ثمّ أجئ بترجمته وتطابق الترجمات من حیث اللفظ والمعنی والبلاغه (البیان والبدیع)؛ وفی الختام، یذکر منِ استطاع أن یترجم الرباعیات بشکل أفضل، علماً بأن الترجمه من لغه إلی أخری لها محدودیات وصعوبات عامه وفی ترجمه الشعر بالشعر خاصه.