نام پژوهشگر: کاووس حاجتی
کاووس حاجتی سیّد یوسف محفوظی موسوی
پیامبران(علیهم السّلام)در طول رسالت خود، خواسته هایی از خداوند داشتند که از بین آنها ، مواردی که خداوندخود در قر آن به آنها اشاره کرده است ،از جهاتی بر سایر ادعیه برتری دارند. درخوست های پیامبران به زیور آیات الهی آراسته و منتسب به خدای متعال هستند و شخص محقّق را از بررسی متن و سند آنها بی نیاز می گردانند. آیاتی که در این باره وجود دارد ـ از حیث محتوا و مضمون به سه دسته تقسیم می شوند .الف ـ إقراری و معترفانه ، ب ـ شکوه آمیز و معترضانه از قوم خود، ج ـ درخواستی و مطالبه ای. از نظر تقسیم بندی نوع مطالبات ، می توان به طلب بخشش برای خود و اطرافیان ، صبر و استقامت دررسیدن به هدف اشاره کرد . خواسته های عبادی و معنوی پیامران بر بقیه ی موارد مقدّم بودند. برخی از مطالبات آنها لعن و نفرین مخالفان و دشمنان بود که آن هم به أمر و رضایت الهی صورت می گرفت. خواسته های تعلیمی خدابه پیامبران ـ که بیشتر مربوط به رسول أکرم(ص)هستند ـ با فعل امر«قُل» شروع می شوند که در علوم قرآن «خطاب تشریف» نامیده می شوند .فعل « قل » در این آیات نشانگر این است که گفت و گوی پیامبر (ص)با مردم به فرمان خداست . فرزند خواهی عدّه ای ازرسولان إلهی در زمان پیری به این جهت بود که تلاش و زحمات آن ها ،بعد از مرگشان بی نتیجه نماند و نسلی پاک و فرزندان صا لحی، راه شان را إدامه بدهند.در پاسخ به خواسته ها ، فقط رسول أکرم با أالقاب تجلیل آمیز خطاب گردید تا منزلت پیامبر (ص) برسایر أنبیاء نشان داده شود . .پیامبران قبل ازهر خواسته ای ناتوانی خود را در برابر خدا إقرار می کردند تا روح خود را برای اتّصال به رحمت و فضل الهی آماده کنند. حوائج معنوی را مستقیماً و خواسته های مادّی را غیر مستقیم بیان می کردند .خواسته های تعداد کمی ازآن هامانند حضرت موسی (ع) نسبت به رویت خدا و حضرت نوح،برای بخشش فرزند خطاکار، به مصلحت الهی مسکوت ماندند و مورد إجابت قرار نگرفتند.تقاضای أنبیاء به خاطر رعایت آدابی چون تمسّک به ربوبیِت ، به کار گیری أسماء حسنای الهی متناسب با آیات ،حقیر دیدن خود ، وتسلیم محض خدا بودن ،رنگ و صبغه ی إلهی به خود گرفتند .