نام پژوهشگر: زینب السادات شیخ الاسلامی

تهیه نانوکره های کربوکسی متیل کیتوسان به روش میکروامولسیونی معکوس با کاربرد در رهایش دارو
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران - پژوهشکده علوم 1389
  زینب السادات شیخ الاسلامی   محمد عطایی

اخیراً پلیمرهای طبیعی یا مشتقات نیمه صناعی آن ها، مورد توجه ویژه ای برای تهیه نانوذرات زیست سازگار و زیست تخریب پذیر، با کاربرد به عنوان سامانه های نوین دارورسانی قرار گرفته اند. کربوکسی متیل کیتوسان یک پلیمر طبیعی نیمه صناعی است که غیر سمی، زیست تخریب پذیر و زیست سازگار بوده که همین، امکان کاربرد آن را در دارورسانی فراهم می سازد. هدف از این تحقیق، تعیین عوامل موثر و شرایط بهینه برای تهیه نانوکره های کربوکسی متیل کیتوسان به روش شبکه ای کردن در سامانه میکروامولسیونی معکوس و تهیه ذراتی با اندازه ذره ای، توزیع اندازه ذره ای و شکل شناسی کنترل شده است. به این منظور، در بخش اول این پژوهش اقدام به خالص سازی و شناسایی کربوکسی متیل کیتوسان به روش گرماسنجی پویشی تفاضلی (تعیین دمای انتقال شیشه ای و پیک های ذوب و تخریب پلیمر)، گرماوزن سنجی (تعیین محتوای آب و خاکستر و نیز پایداری حرارتی پلیمر)، طیف سنجی فروسرخ انتقال یافته فوریه (تفکیک گروه های عاملی موجود در ساختار پلیمر و بررسی موقعیت گروه های کربوکسی متیل و نیز تعیین درجه جانشینی آن ها در زنجیر پلیمر)، عیارسنجی (تعیین درجه استیل زدایی و درجه جانشینی گروه-های کربوکسی متیل در کیتوسان پایه)، پراش پرتو ایکس (مشخص نمودن میزان بلورینگی ماده)، تجزیه پرتو ایکس از نوع تفکیک انرژی (اثبات خلوص و عدم حضور هر گونه ناخالصی معدنی در پلیمر)، تعیین محتوای خاکستر، و در نهایت کروماتوگرافی ژل تراوایی (تعیین جرم مولکولی متوسط پلیمر)، شد. در مرحله بعد، سامانه میکروامولسیونی معکوس با انتخاب فاز پیوسته روغنی (هگزان نرمال)، عامل امولسیون کننده و عامل ایجادکننده اتصال عرضی مناسب و با پراکنده کردن کربوکسی متیل کیتوسان (حل شده در محلول اسیداستیک در آب) درفاز پیوسته تهیه شدند. از سدیم بیس اتیل هگزیل-سولفوسوکسینات (aot) و گلوتارآلدهید به ترتیب به عنوان امولسیون کننده و عامل اتصال عرضی استفاده شد. عوامل مطالعه شده شامل غلظت عامل امولسیون کننده، غلظت محلول کربوکسی متیل کیتوسان و غلظت محلول عامل ایجادکننده اتصال عرضی بود. به این منظور، روش آماری تمام عاملی برای طراحی آزمایش ها به کار رفت و اثر هر یک از متغیرها، در سه سطح مورد بررسی قرار گرفت. شکل شناسی، اندازه ذره ای و پراکندگی اندازه ذره ای نانوکره های کربوکسی متیل کیتوسان به روش میکروسکوپی الکترونی روبشی در چند بزرگ نمایی و برای بیش از پانصد ذره تعیین شد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که غلظت امولسیون کننده بیشترین اثر و غلظت عامل ایجاد کننده اتصال عرضی کمترین اثر را بر اندازه ذره ای نانوکره های تهیه شده از کربوکسی متیل کیتوسان دارد.