نام پژوهشگر: مجتبی حمیدی بهشتی

ارزیابی جامع تصاویر ماهواره ای world-view2 بــه منظور تهیــه نقشه های بزرگ مقیاس از ایران
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد - دانشکده مهندسی عمران 1392
  مجتبی حمیدی بهشتی   سعید صادقیان

با پرتاب سه ماهواره geoeye-1، worldview-1، worldview-2، نسل قدرتمندی از ماهواره هایی با توان تفکیک بالا به دنیا معرفی شدند. با بررسی قابلیت های این ماهواره ها که جزء ماهواره های با توان تفکیک زیر 1 متر محسوب می شوندکاربردهای سنجش از دور به حوزه های وسیعتری گسترش یافت. یکی از این کاربردها تهیه نقشه های بزرگ مقیاس از این تصاویراست. به دلیل پتانسیل بالای تصاویر ماهواره ای ازدیدگاه علوم ژئوماتیک، روند تولید و بازنگری نقشه ها به صورت روزافزونی به سوی استفاده از تصاویر ماهواره ای سوق داده شده است. دقت های مسطحاتی و ارتفاعی تئوریک برای هر تصویر ماهواره ای، با درنظر گرفتن اطلاعات ماهواره مورد نظر و استفاده ازیک سری فرمو لهای تجربی، محاسبه می شوند. این دقت های تئوریک به صورت اولیه می تواند نوع مقیاس نقشه ای را که می توان با استفاده از این تصاویرتهیه کردتعیین نمود. در این تحقیق یک زوج تصویر از ماهوارهworldview-2، اخذ شده که توسط شرکت digital globe به صورت استریو با قدرت تفکیک مکانی نیم متردر حالت pan sharpened ازمنطقه مورد مطالعه در استان مازندران مورد استفاده قرار گرفته است. دراین مطالعه بااستفاده از روش های مختلف مدلسازی به تصحیح هندسی تصویر ماهواره ای2worldview-پرداخته وبا دراختیار داشتن57 نقطه کنترل زمینی (که ازنقشه های، برداری 1:1000 تهیه شده از عکسهای هوایی منطقه مورد مطالعه می باشد) واستفاده از نقاط مستقل چک و ترکیبات مختلف آنها، جهت بررسی مدلهای ریاضی چندجمله ای، رشنال، tpsوrpcپرداخته، نهایتا به مقایسه نتایج عددی چهار مدل هندسی تصویر ماهواره ای2 worldview- با کمک جداول و نمودارها گردید، که ازبین مدلهای مذکور، ترکیب دوازدهم (11-46) نقاط کنترل و چک مدلrpc با دقت مسطحاتی (دقت نقاط چک) بالایی در حدود32 سانتی متر ودقت ارتفاعی(دقت نقاط چک) قابل قبول در حدود 37 سانتی متر مترارائه گردید. نتایج گویای این مطلب بود که تصحیح هندسی تصویر با روشهای مدلrpc پاسخگوی دقت مسطحاتی وارتفاعی مورد نیاز درتهیه و بازنگری نقشه های توپوگرافی 1:2000 هستند. همچنین بیشتر عوارض موجود در زوج تصویر مذکور هم قابلیت رویت و هم قابلیت تشخیص هستند. درادامه تحقیق قابلیت تهیه نقشه توپوگرافی اززوج تصویر ماهواره2worldview-در حالت pan sharpened مورد بررسی قرارگرفت وبا توجه به بررسی توانایی تصویر ماهواره2worldview- در تشخیص و تعیین عوارضی معلوم شدجواب گوی در تهیه نقشه های توپوگرافی 1:5000بدون نیاز به عملیات کنترل و تکمیل زمینی می باشد ولی در تهیه نقشه های توپوگرافی 1:2000در مورد تعداد اندکی عوارض خطی و نقطه ای مانند چاه، دریچه،خط لوله، سیم خاردارو غیره احتیاج به عملیات کنترل و تکمیل زمینی می باشد. ضمنا مشکلات تشخیص عوارض در مرحله ترسیم و کارتوگرافی نه تنها مربوط به تصویر ماهواره worldview-2 نمی باشد بلکه این مشکل در مورد عکس های هوایی البته با شدت کمتری نیز مطرح بوده، که با کمک عکس های گویا قابل حل شدن می باشد، همچنین به علت وضوح کمتر تصویر ماهواره worldview-2نسبت به عکس های هوایی درمرحله ترسیم نیاز به عامل ماهر و با تجربه احساس می شود. درادامه تحقیق به بررسی دقت نقشه تصویری و مدل ارتفاعی زمین حاصل ازتصویر ماهوارهworldview-2با استفاده ازتعدادی نقاط کنترل (که ازنقشه های، برداری1:1000تهیه شده از عکسهای هوایی منطقه مورد مطالعه می باشد) وارزیابی آنها با استفاده از نقاط چک حاصل ازتصویر ماهواره worldview-2و همچنین بررسی نقشه های کاداستر شهری و زراعی پرداخته ایم.