نام پژوهشگر: مژگان عوض پور
مژگان عوض پور جلیل توتونچی
امروزه حیات اقتصادی به انرژی وابسته است. اقتصاد ایران یکی از معدود اقتصادهایی در سطح جهان است که طی 7 تا 8 دهه ی اخیر فرآیند صنعتی شدن را با اتکای شدید به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت گذرانده است. درآمدهای حاصل از نفت در اقتصاد ایران به لحاظ اندازه، همواره سهم بزرگی در بودجه ی دولت با تراز پرداختهای خارجی و متغیرهای پولی داشته است. بنابراین اتخاذ استراتژی بهینه ی بهره برداری منابع نفتی کشور از جهت دو خصلت عمده ی نفت اهمیت پیدا می کند. موضوع پایان پذیری و غیرقابل تجربه بودن منابع از یک سو و نیز نوسانات شدید قیمت نفت و بی ثباتی بازار آن در سطح جهان از سوی دیگر دو بعد عمده ی آسیب پذیر اقتصاد ملی از نفت هستند. با افزایش قیمت نفت و درآمدهای نفتی، درامدهای ارزی یک کشور افزایش یافته و باعث رشد بخش غیرقابل مبادله ی اقتصاد و تضعیف بخش قابل مبادله ی اقتصاد می شود در این حالت فعالیتهایی از قبیل بخش خدمات و ساختمان رشد می کنند و در عوض فعالیتهایی مانند بخش صنعت دچار رکود می گردند. همچنین رشد اقتصاد کشور با افزایش درآمدهای نفتی بسیار کمتر از آن افزایش یافته به بیان دیگر تنگناهای ساختاری در اقتصاد کشور باعث تاثیرپذیری کم رشد اقتصادی از رشد درآمدهای نفتی شده و تزریق این درآمد فقط افزایش قیمتها را به دنبال دارد. در این زمان بیماری هلندی اتفاق می افتد.