نام پژوهشگر: فاطمه سادات صفاری
فاطمه سادات صفاری جواد پویان
جلوه های هنر تزئینی اسلامی،در طول قرن ها، اعجاب و شگفتی همگان را برانگیخته است، هنری که دستمایه های اصلی آن بر پایه ی استعداد و خلوص، پاک دلی و طاعت نهاده شده و با تمامی تنوع و تولد در بی شمارزمینه ها در هر زمان دارای زبان و بیانی واحد بوده است. این پژوهش بر اساس روش تاریخی-توصیفی و تحلیلی می باشد. و سعی شده نقوش تزئینی مسجد جامع فرومد به عنوان یکی از هزاران بنای بی نظیر معماری دوره ی اسلامی با دیدی هنری مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان به ویژگی های گرافیکی و ارزش های بصری این نقوش دست یافت تا در نهایت با بهره گیری صحیح و به جا از این نقوش در آثار گرافیکی و به خصوص المان های شهری، هویت ها و ارزش های نهفته ی هنر اصیل ایرانی را هرچند اندک به آثار امروزی ایران باز گرداند. آرایه ها و نقوش مسجد جامع فرومد گنجینه هایی غنی از نقوشی هستند که علاوه بر ارزش ها و زیبایی های صوری، دارای معانی عمیق زیبایی شناسی و نمادین هستند و دارای چنان خاصیتی هستند که بتوان به راحتی قرن های بعد در حوزه های مختلف قابلیت تحلیل، بررسی و استفاده را داشته باشند. در بررسی های به عمل آمده در این پژوهش، از نقوش و آرایه های تزئینی این مسجد عکاسی شده و سپس با نرم افزار ایلاستریتور و فریهند بازسازی شده اند و از چند جانب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. از جنبه ی بررسی عناصر و کیفیات بصری نقوش تزئینی این نتیجه حاصل شد که هنرمندان این مسجد با مهارت و آگاهی کامل نسبت به قوانین و اصول زیبایی شناسی دست به آفرینش زده اند و با تطبیق دادن نقوش با اصول و قراردادهای گرافیکی نوین شاهد این نکته هستیم که ضوابط و اصول مربوط به عناصر و کیفیات هنرهای تجسمی به وضوح در این آثار رعایت شده است و بنابراین این نکته این امر را توجیه می کند که می توان به راحتی از این نقوش در آثار گرافیکی نوین نیز بهره گرفت. واژگان کلیدی: مسجد جامع فرومد، المان های شهری، دوره ی ایلخانان، نقوش تزیینی