نام پژوهشگر: محمد میر حسینی
بهناز میانجی محمد میر حسینی
چکیده ابوفراس از نجیبان و امیران شجاع بنی حمدان و از شاعران بزرگ دوره عباسی است که زندگی در محیط فرهنگی و ادبی دیار حلب وی را شاعری توانا و نکته دان ساخت. به لحاظ شعری مقام او آن چنان بلند است که برخی او را بر متنبی، شاعر معروف معاصر وی مقدم شمرده اند و گویند متنبی به تقدم و برتری ابوفراس معترف و از برخورد با او هراسان بود و هیچ گاه برای شرکت در مناظره ادبی با او تمایلی نشان نمی داد. ولی با وجود چنین جایگاه رفیعی، توجه چندانی به او نشده و درخشش ستاره ای چون او در کنار متنبی بی فروغ مانده است. اشعار وی از زندگی شخصی و حالات درونی اش بسیار الهام گرفته است لذا چهار سال اسارت برای شاعری بلند طبع و توانا چون ابوفراس این نتیجه را در بر داشت که از او اشعاری موثر و پرسوز و گداز به نام حبسیات به یادگار بماند. وی در دیوانش از اشعار جاهلی بسیار تاثیر پذیرفته و مضامین شعری او بر پایه مدح، فخر، حماسه و اندکی وصف می باشد. بیشتر اشعارش در شرح مفاخر آل حمدان، مدح سیف الدوله، شرح دلاوری ها و رزم آوری های خود در جنگ است. ابوفراس از نجیبان و امیران شجاع بنی حمدان و از شاعران بزرگ دوره عباسی است که زندگی در محیط فرهنگی و ادبی دیار حلب وی را شاعری توانا و نکته دان ساخت. به لحاظ شعری مقام او آن چنان بلند است که برخی او را بر متنبی، شاعر معروف معاصر وی مقدم شمرده اند و گویند متنبی به تقدم و برتری ابوفراس معترف و از برخورد با او هراسان بود و هیچ گاه برای شرکت در مناظره ادبی با او تمایلی نشان نمی داد. ولی با وجود چنین جایگاه رفیعی، توجه چندانی به او نشده و درخشش ستاره ای چون او در کنار متنبی بی فروغ مانده است. اشعار وی از زندگی شخصی و حالات درونی اش بسیار الهام گرفته است لذا چهار سال اسارت برای شاعری بلند طبع و توانا چون ابوفراس این نتیجه را در بر داشت که از او اشعاری موثر و پرسوز و گداز به نام حبسیات به یادگار بماند. وی در دیوانش از اشعار جاهلی بسیار تاثیر پذیرفته و مضامین شعری او بر پایه مدح، فخر، حماسه و اندکی وصف می باشد. بیشتر اشعارش در شرح مفاخر آل حمدان، مدح سیف الدوله، شرح دلاوری ها و رزم آوری های خود در جنگ است.
زهرا رجب پور نیکنام محمد میر حسینی
وی نقش زیادی در ساخت تاریخ دولت حمدانی چه با شمشیر وچه با قلم، چه در اسارت وچه در آزادی داشته که در هرحالت منبع سرشاری برای شعرعربی و وجدان انسانی وعاطفه ی صادق بوده وبزرگ منشی را در تاریخ وشعر تمثیل می کند زیرا او شاهزاده ایست که هرگز شعررا برای تکسب ونیاز مالی نسروده است. ابوفراس شاعری یتیم وجوانی قوی بود که روزگار او سلسله ای از جنگهای پی در پی با رومیان بوده و او با مناعت طبع در بسیاری از این جنگها همراه پسر عمویش ،سیف الدوله حضور داشت و آن گاه که اسیر رومیان شد بردرد تنهایی و قیدوبند زندان صبوری کرده ورومیاتش را که شاهکار ادبی ونماد قدرت شعریش است به ارمغان آورده.که بیانگر غرور وعزت نفس وپایداری او در مصائب واعتماد او به خداوند وعشق عمیق او به یار ودیار است. آنچه ابوفراس بر جای نهاده همه مولود عاطفه ای عمیق است ودلیل صدق این عواطف، تاثیر بلیغی است که در خوانندگان خود دارد. کلمات کلیدی: ابوفراس، شاعر، صدق عاطفه، رومیات، جنگاور، اسارت