محمدعلی شیخ الاسلام محمدحسین عنایتی
پوشش های نانوکریستال کبالت-فسفر تولید شده به روش رسوبدهی الکتریکی با جریان پالس به علت ویژگی های قابل توجه اخیراً مورد توجه قرار گفته اند. در تحقیق حاضر پوشش نانوکریستال کبالت-فسفر با انتخاب ترکیب مناسب حمام به روش رسوبدهی الکتریکی با جریان مستقیم تولید شد. پس از بررسی چگالی جریان پوشش دهی در محدوده 150 تا ma/cm2250 بر ویژگی-های مختلف پوشش مشخص گردید که با افزایش چگالی جریان در صد وزنی فسفر پوشش از حدود 2% به حدود 1% کاهش می یابد. همچنین اندازه دانه های پوشش با افزایش چگالی جریان در محدوده ذکر شده از حدود nm 10 به حدود nm 16 افزایش می یابد. ضمن اینکه مورفولوژی، بافت و نیز رفتار خوردگی پوشش در محلول 3.5% nacl تقریباً بدون تغییر ماند. سپس تأثیر آنیل بر ویژگی های پوشش نانوکریستال co 1-2 wt%p و آمورف co 9-11wt%p بررسی گردید. آزمایش ها نشان داد بر اثر آنیل اندازه دانه ها و بافت پوشش نانوکریستال تغییر چندانی نمی کند اما پوشش آمورف به پوششی نانوکریستال تبدیل می شود. ضمن اینکه شدت نسبی صفحات قاعده نسبت به پوشش های نانوکریستال افزایش چشمگیری دارد. همچنین با انجام آنیل سختی هر دو نوع پوشش به علت تشکیل رسوبات سخت co2p و cop افزایش قابل توجهی داشت. این افزایش سختی به علت درصد فسفر بیشتر و لذا رسوبات بیشتر، برای پوشش آمورف بیش از پوشش نانوکریستال بود. آزمون پلاریزاسیون تافل پوشش ها در محلول 0.1m h2so4 نشان داد که پوشش آمورف مقاومت به خوردگی بهتری نسبت به پوشش نانوکریستال دارد. پس از انجام آنیل مقاومت هر دو پوشش نانوکریستال و آمورف در برابر خوردگی در این محیط کاهش یافت. هرچند پوشش های نانوکریستال و آمورف کبالت-فسفر در هیچکدام از محیطهای خوردنده nacl و h2so4 لایه رویین تشکیل ندادند، اما در محلول 10% naoh رفتار فعال-رویین از خود نشان دادند. پوشش آمورف دارای چگالی جریان رویین بیشتری نسبت به پوشش نانوکریستال بود. همچنین با انجام عملیات آنیل چگالی جریان رویین پوشش آمورف کاهش زیادی یافت اما در مورد پوشش نانوکریستال ، میزان کاهش چگالی جریان رویین بسیار کم بود. همچنین بررسی ها نشان داد که چسبندگی پوشش به زیرلایه آماده سازی شده با الکتروپولیش بسیار ضعیف است که با انجام فعالسازی زیرلایه در 25% hcl چسبندگی مناسب بدست آمد. بررسی سطح مقطع پوشش ها نشان می دهد که هیچگونه ترک، حفره و تخلخلی در آنها وجود ندارد و پوششها از کیفیت بسیار بالایی برخوردار هستند.
