نام پژوهشگر: علی اکبر خسروی
صفرعلی یاوری محرم آقازاده
نهادآموزش وپرورش کشورها نقش مهمی درتربیت شهروندان جامعه خود را به عهده دارند .اگرچه شکل گیری ورشد شخصیت افرادجامعه الزاما وابسته به تعلیم وتربیت رسمی نیست لکن بایدگفت بخش اعظمی ازرشدفردی و اجتماعی افرادتوسط نهادرسمی آموزش وپرورش صورت می گیرد. برنامه درسی ازلحاظ فلسفی بایدآینه ی تمام نمای ارزش ها،خواست ها و انتظارات اجتماعی باشد. این پژوهش به بررسی محتوای کتاب های درسی دوره راهنمایی ازنظرتوجه به ویژگیهای یک شهروندمطلوب از دیدگاه دانش آموزان ومعلمان دوره راهنمایی به عنوان افرادی که مستقیمادرگیربا نظام تعلیم وتربیت هستند پرداخته است. محقق معتقد است که می توان از واکنش وبازخورد حاصل ازدیدگاه معلمان و دانش آموزان در تالیف باره برنامه درسی استفاده کرد . محقق تلاش کرده است ضمن بررسی مولفه های برنامه درسی علوم اجتماعی دوره راهنمایی وتطابق آن بامهارتهای شهروندی تعریف شده دراسناد یونسکو, دیدگاه معلمان ودانش آموزان سال دوم وسوم راهنمایی منطقه 7 شهرتهران در مورد این مولفه ها را مقایسه نماید. دراین پژووهش تعداد250نفردانش آموز و82 نفر معلم با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند .ابزاراندازه گیری این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته می باشد که روایی به تایید صاحب نظران رسیده است واعتبارآن نیز با استفاده ازآلفای کرونباخ محاسبه شده است. داده های این پژوهش بااستفاده ازآزمون مجذورکای تجزیه وتحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که معلمان ودانش آموزان معتقدند که به مولفه های آموزش حقوق شخصی ،مشارکت درامورجامعه ،تفکرانتقادی و میهن پرستی دربرنامه درسی دوره راهنمایی توجه کافی نشده است .معلمان میزان توجه به مولفه های آگاهی ازقوانین ومقررات اجتماعی ،مسئولیت پذیری ،علاقه به حفظ میراث فرهنگی وهویت ملی وحفظ محیط زیست را کم برآورد کرده اند. برخلاف معلمان, دانش آموزان میزان توجه به این مولفه ها را خوب ارزیابی کرده اند. کلید واژه ها: ویژگیهای یک شهرمند مطلوب: حقوق شخصی ،مشارکت درامورجامعه ،تفکرانتقادی و میهن پرستی, آگاهی ازقوانین ومقررات اجتماعی ،مسئولیت پذیری ،علاقه به حفظ میراث فرهنگی وهویت ملی, برنامه درسی ,مقطع راهنمایی, اسناد یونسکو