چکیده تأثیر تزریق اسپکسین داخل ناحیه ca3 هیپوکامپ بر یادگیری و حافظه در موش صحرایی سالم و اخته به کوشش دیاکو شاهمرادی اسپکسین یک نوروپپتید کاملاً حفظ شده است که اخیراً توسط روش های بیوانفورماتیک شناسایی شده است. این نوروپپتید در ca3 هیپوکامپ، که یکی از جایگاه های سنتز استروئیدها در مغز و همچنین مرتبط با یادگیری و حافظه می باشد، بیان شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر اسپکسین داخل ناحیه ca3 هیپوکامپ بر یادگیری و حافظه در موش صحرایی نرسالم و اخته شده است. در این تحقیق از 42 قطعه موش صحرائی نژاد sprague-dawley با وزن 30± 280 گرم در 6 گروه: 1- شاهد 1 (5/0 میکرولیتر مایع مغزی نخاعی دریافت کردند)؛ 2- آزمایشی 1 (دریافت 5/0 میکرولیتر اسپکسین دوز nmol/rat 10 در موش سالم)؛ 3- آزمایشی 2 (دریافت 5/0 میکرولیتر اسپکسین دوز nmol/rat 30در موش سالم)؛ 4- شاهد 2 (دریافت 5/0 میکرولیتر مایع مغزی نخاعی در شاهد اخته)؛ 5- آزمایشی 3 (دریافت 5/0 میکرولیتر اسپکسین دوز nmol/rat 10در موش های اخته) و 6- آزمایشی 4 (دریافت 5/0 میکرولیتر اسپکسین دوز nmol/rat 30در موش های اخته) استفاده شد. در گروه های آزمایشی 3 و 4 اخته توسط جراحی انجام و در گروه شاهد 2 روش کار بطور مشابهی انجام اما اخته کردن صورت نگرفت. ناحیه ca3 هیپوکامپ بطور یک طرفه توسط روش استرئوتاکس کانولا گذاری شد. تست یادگیری و حافظه به وسیله شاتل باکس دو محفظه ای از جنس پلی گلاس اانجام گرفت. این تست دارای 5 مرحله شامل: آشنایی با دستگاه، تاخیر اولیه، یادگیری، ثبت حافظه و بقای حافظه است. داده های حاضر نشان داد که تزریق اسپکسین در ناحیه ca3 هیپوکامپ در دو دوز 10 و 30 نانومول به ازای یک موش صحرایی اثر قابل توجهی بر یادگیری و حافظه در موش صحرایی سالم و اخته نداشت. بر طبق نتایج حاضر چون گروه شاهد نشان دهنده یادگیری و حافظه به صورت کامل بود و همچنین دو دوز اسپکسین نیز همان اثرات را نشان دادند بنابراین به نظر میرسد که اسپکسین در ناحیه ca3 هیپوکامپ دارای اثرات بسیار پیچیده ای بر یادگیری و حافظه می باشد. زیرا گروه شاهد نشان دهنده کامل یادگیری و حافظه بود و دو دوز اسپکسین نیز همان اثرات را نشان دادند که مبتنی بر حافظه و یادگیری بود.