نام پژوهشگر: اعظم میری
اعظم میری سید مرتضی حسینی
این تحقیق شامل سه فصل میباشد. در فصل اول به بیان کلیات و تعریف کلیدواژهها و اصطلاحات مهم و اساسی موضوع مورد بحث پرداخته شده است. پس از تبیین کلیات و روشن شدن تعاریف، فصل دوم به معرفی و بررسی ملاکهای حقانیت و برتری یک دین نسبت به ادیان دیگر اختصاص یافته است. و در نهایت، در فصل سوم پس از تطبیق معیارهای حقانیت و برتری یک دین با دین اسلام، درصدد اثبات حقانیت و برتری دین اسلام برآمدهایم. در بخش جمعبندی و نتیجهگیری نیز، خلاصه برخی دیدگاهها و مطالب گفته شده به صورت اجمالی بیان میشود و با توجه به دلایل عقلی و نقلی ذکر شده، این نتیجه حاصل میشود که دین اسلام، دین برحق و برتر است. فصل اول شامل تبیین کلیات و تعریف واژهها و اصطلاحاتی است که هرکدام در جایگاه خود دارای اهمیت بوده و در روشن شدن موضوع بحث و نتیجهگیری آن موثر است. اولین و اساسیترین واژه، دین است. زیرا برای اثبات حقانیت دین اسلام ابتدا لازم است تعریف و هویت «دین» و «اسلام» به طور جداگانه مشخص شود و در مرحله بعد به «دین اسلام» پرداخته شود. در راستای بحث دین، عباراتی همچون «عصمت»، «تواتر»، «شهرت»، «تجدد» و «حقانیت» مطرح میشود که تعریف آنها نیز لازم است. با توجه به ارتباط بحث «دین» با «انسان» و موضوعات مرتبط با انسان (عباراتی نظیر «عقل» و «فطرت»)؛ میبایست ویژگیهای انسان و نیاز او به دین و نبوت مورد بررسی قرار گیرد. در فصل دوم، معیارهای حقانیت یک دین مشخص شده و هر یک از آنها به تفصیل بررسی میشود؛ این معیارها عبارت است از: 1- عقلگرایی، 2- جامعیت، 3- تحریفناپذیری و عصمت، 4- سازگاری دین با فطرت. پس از بیان معیارهای حقانیت دین، به بررسی معیارهای برتری یک دین نسبت به سایر ادیان پرداخته میشود. چنانچه دینِ مفروض دارای تمام ملاکهای حقانیت باشد، و از صفات کمالگرایی و تجددگرایی نیز برخوردار باشد، دین برتر شناخته میشود. در فصل سوم که فصل نهایی این تحقیق است تمامی ملاکهایی که در فصل گذشته برای تعیین حقانیت و برتری یک دین معرفی شد، با دین اسلام تطبیق داده میشود و در صورت وجود تمام ملاکهای نامبرده شده، دین اسلام به عنوان دین برحق و برتر شناحته میشود. عقلگرایی در اسلام، اولین ملاک حقانیت این دین محسوب میشود؛ جامعیت دین اسلام هم از دو طریق استدلال عقلی و نقلی اثبات میشود؛ عصمت و تحریفناپذیری اسلام یکی دیگر از ملاکهای حقانیت آن به شمار میرود؛ و درصورت اثبات سازگاری آموزههای اسلامی با فطرت انسان، حقانیت دین اسلام اثبات میشود. درنهایت، با بررسی ملاکهای برتری یک دین و تطبیق آنها با احکام اسلامی، درصدد اثبات حقانیت و برتری دین اسلام هستیم. دلایل برتری دین اسلام عبارت است از حقانیت، کمالگرایی و تجددگرایی.