نام پژوهشگر: سارا محجوبی

مفهوم، کارکردها و معیارهای کفایت افشای اختراع در اظهارنامه ی ثبت اختراع
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی 1392
  سارا محجوبی   محمود صادقی

از آن جایی که گواهی نامه ثبت اختراع امتیازی است که از طرف دولت به مخترع داده می شود و به این وسیله از حقوق او حمایت می شود، باید در قبال این حمایت منافعی نیز به جامعه برسد و تعادلی بین حقوق مخترع و جامعه برقرار شود. این امر مستلزم افشای موثر و کافی اطلاعات اختراع در اظهارنامه ثبت اختراع است. افشای اختراعات موجب بهره مندی جامعه از اطلاعات نهفته در اسناد حق اختراع و نیز دسترسی به اطلاعات برای تکمیل سایر اختراعات و جلوگیری از ورود نقض ناخواسته و انجام تحقیقات تکراری می شود. هدف از این پژوهش بررسی ایرادات موجود در قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 و رویه ی اجرایی موجود در مورد شرط افشا و ارائه راه حل هایی برای رفع آن ها و نیز پیشنهاد راهکارهایی جهت افزایش تأثیر شرط افشا به منظور استفاده در مراجع ذی ربط اجرایی و قضایی می باشد. یکی از شروط مهم در افشای اختراعات این است که مخترع باید اختراع خود را به گونه ای روشن و کامل توصیف کند تا یک فرد با مهارت عادی در زمینه اختراع، بدون انجام آزمایشات متعدد قادر به بازسازی و اجرای اختراع باشد. در طول این پژوهش مشخص گردید که معیارهای کفایت افشا یا شرط توانمندسازی عبارتند از کامل بودن توصیف و وجود تناسب میان محدوده ادعاها و میزان اطلاعات افشا شده، و همچنین منصفانه بودن توصیف به گونه ای که مخترع با ذکر اطلاعات زائد، اختراع را مبهم نکند، تا پیروی از آن برای بازسازی اختراع مشکل شود. نتیجه حاصل از این پژوهش عبارت است از اینکه بررسی وجود شرط توانمندسازی در توصیفات اختراع باعث تقویت و کارایی بیشتر شرط افشای اطلاعات می شود و همچنین مانع حمایت از اختراعات غیر کاربردی و غیر قابل اجرا و درج ادعاهای وسیع در اظهارنامه و افزایش محدوده انحصار مخترع می گردد