در این پژوهش نانو ساختار های تلوریدی و سولفیدی جیوه به روش سولوترمال تهیه شدند و اثر پارامتر های مختلف بر واکنش نظیر: تغییر نوع سورفکتانت، زمان و دمای فرایند، اثر نوع کاهنده و قلیایی بر روی اندازه، خلوص و شکل نانو ساختار ها بررسی شد. برای نخستین بار در جهان از کمپلکس های جیوه نظیر [hg(salen)], [hg(salophen)] و[hg(salbn)] به عنوان پیش ماده های جدید استفاده شد. استفاده از کمپلکس به عنوان منبع جیوه در تهیه نانو ساختار های hgte و hgs به دلیل آن که کمپلکس دارای ممانعت فضایی در اطراف فلز جیوه می باشد باعث تولید نانو-ذرات کوچک تر می شود. برای شناسایی محصولات از آنالیز های xrd، ft-ir، edx، pl، uv-vis، sem و tem استفاده شد. با استفاده از نتایج این بررسی ها مشخص شد، تغییر زمان واکنش و نوع سورفکتانت روی اندازه و شکل ذرات تاثیر گذار است، همچنین نوع عامل قلیایی و کاهنده بر روی خلوص محصول بسیار موثر است.