نام پژوهشگر: لاله ولی زاده
لاله ولی زاده علی اصغری
در این مطالعه 20 لاین پیشرفته جو در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی درسال های1390-1389 از نظر برخی از صفات مورفولوژیکی درمرکز تحقیقات پارس آباد مغان مورد بررسی قرارگرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که لاین های مورد مطالعه از نظر اکثر صفات مورد بررسی اختلاف معنی دار داشتند. این امر بیانگر وجود تنوع ژنتیکی قابل توجه در بین لاین ها بود. به دلیل یکنواختی واریانس های خطا در صفات ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن سنبله اصلی و وزن دانه در کل بوته، داده های دو سال به طور یکجا به صورت مرکب تجزیه شد. در بقیه صفات تجزیه داده های هر سال بطور جداگانه انجام شد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که لاین های 8 و 15 در اکثر صفات نسبت به بقیه لاین های برتری داشتند. محاسبه ضرایب همبستگی ساده بین صفات براساس میانگین داده های دو سال نشان داد که بیشتر صفات مورد بررسی همبستگی مثبتی با صفت وزن دانه داشتند. تجزیه به عامل ها برای صفات مورفولوژیک در سال 1389 نشان داد که سه عامل اول 74/83 درصد از تغییرات داده ها را توجیه کردند. در سال 1390 نیز سه عامل اول بیشترین سهم (45/81 درصد) را در توجیه تغییرات داده ها داشتند. در تجزیه به عامل ها براساس میانگین صفات اندازه گیری شده در سال های 1389 و 1390 نیز سه عامل اول 92/82 درصد از تغییرات داده ها را توجیه نمودند. در این تجزیه لاین های 5، 8، 9، 10، 15، 16 و 19 از نظر دو عامل اول و دوم بیشترین مقدار را داشتند. در گروه بندی لاین های مورد مطالعه با استفاده از تجزیه خوشه ای با بکار بردن صفات اندازه گیری شده در سال 1389 لاین های 4، 5، 8، 9، 10 و 15 در گروه با میانگین صفات بالاتر نسبت به میانگین کل قرار گرفتند. در صورتیکه در گروه بندی لاین ها با بکار بردن صفات اندازه گیری شده در سال 1390 لاین های 1، 11 و 18 میانگین بالاتری داشتند. گروه بندی لاین ها با استفاده از روش تجزیه خوشه ای بر مبنای میانگین صفات اندازه گیری شده نتایج متفاوتی نسبت به دو سال جداگانه تولید کرد که از اینجا می توان چنین نتیجه گیری کرد که در این مطالعه تجزیه به عامل در گروه بندی لاین نتایج بهتر و قابل قبول تری داشت.برآورد پارامتر های ژنتیکی برای صفات مورفولوژیک برای میانگین دو سال نشان داد که بیشترین وراثت پذیری و بازده ژنتیکی در صفت وزن کاه مشاهده گردید.