نام پژوهشگر: امین محمد بهلکه
امین محمد بهلکه مریم بیدار
چکیده مقدمه و هدف: فرایند التیام زخم و رژنریشن شامل آبشاری پیچیده از وقایعی مثل تکثیر سلولی و تمایز است. این مراحل توسط مولکول هایی که فاکتور های رشدی نام دارندکنترل می شوند. فعال سازی پلاکت ها در محل عفونت یا آسیب بافتی منجر به آزادسازی مقادیر قابل ملاحظه ای از مواد بیواکتیو اندوژن شامل فاکتورهای رشدی مانند vegf،pdgf،fgf،egf، tgf? می شود که این عوامل می توانند فرایند ترمیم را تسریع کنند. بنابراین اگر فاکتور های رشدی پلاکت ها در محل آسیب بافتی به طور موثری عمل کنند افزایش سرعت التیام القاء شده توسط فاکتور های رشدی قابل انتظار است. کاربرد پلاکت های حاضر در پلاسمای غنی از پلاکت (prp) در زمینه دندانپزشکی مورد استقبال قرار گرفته است با اینکه موثر بودن آن هنوز مورد سوال است. در طول سال های اخیر، استفاده کلینیکی از لیزر کم توان رو به فزونی گذاشته است.گفته می شود که تابش لیزر باعث افزایش سرعت التیام بافتی می شود. به عنوان مثال اثرات تسکین دهنده درد لیزر کم توان روی زخم های دهانی، بیماری افزایش حساسیت دندانی وآرتریت تمپورومندیبولار نشان داده شده است. لیزر ga-al-as یک نمونه از لیزرهای کم توان است که به طور گسترده ای برای دستیابی به اهدافی مانند التیام بافتی، کاهش درد وتشکیل بافت سخت به کار می رود. هدف از این مطالعه هم بررسی تأثیر prp بر روی تکثیر و تمایز سلول های مزانشیمی تمایز نیافته مشتق از پالپ با کاربرد و عدم کاربرد لیزر بوده است. مواد و روش ها: در این مطالعه آزمایشگاهی، سلول های پالپ دندانی جداسازی شده از دندان مولر سوم انسان از مرکز تحقیقات ترابی نژاد واقع در اصفهان تهیه شد. سلول ها در محیط کشت dmem که حاوی 10% fbs بود کشت داده شد. پس از اینکه سلول ها به تعداد لازم رسیدند. جهت انجام تست های mtt و سنجش فعالیت آلکالین فسفاتاز به 4 گروه تقسیم شدند که شامل گروه های کنترل، prp، prp+لیزر و لیزر بود. در گروه prp وprp +لیزر 10% prp به هر خانه پلیت اضافه شد. در گروه لیزر و گروه prp+لیزر جهت انجام تست پرولیفراسیون به میزان 45 ثانیه تابش لیزر صورت گرفت اما در تست فعایت آلکالین فسفاتاز تابش لیزر به مدت 135 ثانیه صورت گرفت. پس از گذشت زمان های 1،3 و5 روز نتایج پرولیفراسیون سلول ها با تست رنگ سنجی mtt و تست آلکالین فسفاتاز هم به روش رنگ سنجی آلکالین فسفاتاز بررسی شد. نتایج: prp وprp +لیزر ابتدا تا روز سوم باعث افزایش پرولیفراسیون و بقای سلولی می شد اما پس از آن تا روز پنجم سبب کاهش پرولیفراسیون و بقای سلولی می شد. گروه لیزر باعث افزایش پرولیفراسیون و بقای سلولی تا روز پنجم گردیدکه میزان آن از گروه کنترل کمتر بود. گروه های لیزر و کنترل به طور معنی داری پرولیفراسیون و بقای سلولی بیشتری در تمام روزها نسبت به گروه های prp وprp+لیزر نشان می دادند. فعالیت آلکالین فسفاتاز به ترتیب در گروه های rpr+لیزر، prp و لیزر بیشتر دیده شد که فعالیت همه آنها از گروه کنترل کمتر بود. فعالیت آلکالین فسفاتاز در گروه کنترل در طول 5 روز روند افزایشی داشت در حالی که در گروه های دیگر روند کاهشی داشت. نتیجه گیری: تابش لیزر می تواند باعث پرولیفراسیون سلولی شود و در این زمینه بهتر از prp عمل می کند البته جهت بررسی تحریک تشکیل بافت سخت توسط لیزر و prp انجام مطالعات بیشتر لازم است.