نام پژوهشگر: محمدرضا سلطانی کاظمی

زندگی سیاسی نجفقلی خان صمصام السلطنه بختیاری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم انسانی 1391
  محمدرضا سلطانی کاظمی   داریوش رحمانیان

ایل بختیاری از ایل های پر اهمیت و تأثیر گذار در تاریخ ایران بوده است، که در صورت داشتن همدلی و بهره مندی از رهبری لایق، به قدرتی بلامنازع تبدیل می شد. با این حال مردان تاریخ سازی در تاریخ ایل بختیاری به ایفای نقش پرداخته اند که از جمله ی آنها می توان به نجفقلی خان صمصام السلطنه اشاره کرد.صمصام السلطنه با وجود احراز مقام ایلخانی گری ایل بختیاری و دو دوره رئیس الوزرایی دولت مشروطه، به صورت کامل و شایسته مورد معرفی قرار نگرفته است. با توجه به اهمیت موضوع سعی شد تا به موضوعات مهم در زندگی این شخصیت تاریخی پرداخته شود. از جمله ی این موضوعات، دلایل همراهی صمصام السلطنه با مشروطه خواهان بود، که دستیابی به قدرت از دست رفته و تشویق های سردار اسعد از جمله ی مهمترین دلایل این اقدام استنباط شد. در مورد نحوه ی تعامل صمصام السلطنه با خوانین بختیاری نیز باید گفت که این روابط، بسته به شخص ایلخان و معادلات قدرت در بازه های زمانی مختلف، متفاوت بود. با توجه به قتل حسینقلی خان ایلخانی، پدر صمصام السلطنه به دستور دولت قاجاریه، اتخاذ رابطه ی خصمانه توسط خاندان ایلخانی و از جمله صمصام السلطنه مورد انتظار است، اما نظر به ملاحظات سیاسی، این موضوع در برهه ی زمانی فتح تهران و قدرت گیری بختیاری ها مسکوت ماند. در مورد خدمات صمصام السلطنه در مقام رئیس الوزرایی باید گفت که وی خدمات شایان ذکری به کشور عرضه داشت.