نام پژوهشگر: مژگان مرفع

ارتباط بین برخی خصوصیات پوشش گیاهی و خاک در سه رویشگاه علفزار، بوته زار و علفزار- بوته زار (مطالعه موردی: مراتع بلده نور)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی 1392
  مژگان مرفع   قاسمعلی دیانتی تیلکی

این پژوهش با هدف مقایسه و ارزیابی رابطه بین برخی خصوصیات پوشش گیاهی و خاک در سه رویشگاه مرتعی (علفزار، علفزار-بوته زار و بوته زار) در مراتع بلده نور استان مازندران انجام شد. در این تحقیق، در هر رویشگاه تاج پوشش و تراکم گونه ها در داخل 30 پلات یک متر مربعی واقع در طول 3 ترانسکت 100 متری ثبت شد. روش نمونه گیری تصادفی- سیستماتیک بود. همچنین نمونه برداری خاک از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتی متری در پلات های ابتدایی و انتهایی انجام شد. در آزمایشگاه ویژگی های خاک شامل بافت، وزن مخصوص ظاهری، اسیدیته، هدایت الکتریکی، کربن و ماده آلی، کربن آلی ذره ای، درصد گچ، آهک، فسفر و پتاسیم اندازه گیری شد. روش دانکن و آنالیز واریانس به منظور مقایسه داده های پوشش گیاهی و خصوصیات خاک در سه رویشگاه مورد استفاده قرار گرفت و تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار spss 17 انجام شد. نرم افزار canoco 4.5 به منظور رج بندی خصوصیات پوشش گیاهی در ارتباط با عوامل خاکی استفاده شد و داده ها با استفاده از آنالیز های چند متغیره مورد بررسی قرار گرفت. روابط بین عوامل خاک و پوشش گیاهی با استفاده از آنالیز تطبیقی قوس گیری شده (dca) و تطبیقی متعارفی (cca) تعیین شد. نتایج نشان داد که با تغییر رویشگاه از علفزار به سمت علفزار-بوته زار و بعد بوته زار از میزان ماده آلی، کربن و سیلت کاسته شده و بر میزان هدایت الکتریکی، اسیدیته و گچ خاک افزوده شد. همچنین آنالیز cca، هدایت الکتریکی و ماده آلی را به عنوان مهمترین عوامل خاکی تأثیر گذار بر پراکنش پوشش سه رویشگاه تعیین نمود. نتایج کلی حاکی از آن است که در رویشگاه علفزار ماده آلی، در رویشگاه علفزار-بوته زار درصد آهک و فسفر و در رویشگاه بوته زار هدایت الکتریکی، اسیدیته و گچ به عنوان عوامل موثر در توزیع پوشش گیاهی نقش ایفا می کنند.