چکیده: قصه ها بخشی از فولکلور ملت ها و از قدیمی ترین نمونه های بازمانده مربوط به آداب و رسوم و اعتقادات و فرهنگ آن هاست که مانند آینه ای سیمای ارزشی و فرهنگی اقوام و ملت ها را نشان می دهد، افسانه ها در حکم حلقه هایی هستند که زنجیره اسناد و مدارک مورد نیاز پژوهش های تاریخی و مردم شناسی را تکمیل می کنند، از آن جا که قصه ، خود نمودار قسمت مهمی از میراث فرهنگی هر قوم و ملتی است و ارزش های سنتی و زمینه های فرهنگی و روان شناختی و سوانح اجتماعی آن ها را بازتاب می دهد مطالعه و بررسی آن ها از اهمیت خاصی برخوردار است. بنابراین هدف از انجام این تحقیق مقایسه قصه های مربوط به نقاط مختلف کشور می باشد تا با مطالعه در قصه های مناطق مختلف ایران اختلافات و وجوه مشترک فرهنگی و اجتماعی و اعتقادی و اخلاقی موجود در بین آن ها بررسی کنیم. اهمیت فرهنگی، اجتماعی و مردم شناختی قصه های باز مانده از دوره های گذشته، مطالعه و بررسی آن ها را ضروری می نماید از این رو در پایان نامه حاضر کوشیده ایم تا با بررسی و مقایسه قصه های سه منطقه آذربایجان، مازندران، لرستان از منظر های مختلف پاره ای از ابهامات مربوط به نحوه ارتباط و پیوستگی قصه های مناطق یاد شده را مرتفع سازیم. پیش فرض پژوهش حاضر آن است که با وجود تفاوت های اقلیمی، اجتماعی و فرهنگی، قصه های هر سه منطقه از سرچشمه های فرهنگی و اعتقادی واحد و همسانی نشأت می گیرد و مشترکات آن ها به مراتب افزون تر از وجود متفاوت آن هاست. این پایان نامه در پنج فصل تدوین شده است.