نام پژوهشگر: مهدی سرپرست صید محمدخانی
مهدی سرپرست صید محمدخانی حمید رضا عسگری
ماسههای روان، بزرگترین مانع توسعه پایدار در نواحی خشک و نیمهخشک ایران است و موثرترین راه حفظ و بهبود توسعهی پایدار، اصلاح و بازیابی پوشش گیاهی در این نواحی است. با توجه به وجود ماسه زار های احیا شده در منطقه ی بیابانی تایباد در طی توالی زمانی، میزان تغییرات برخی از ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی و شاخصهای فرسایشپذیری خاک سطحی در منطقه مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور 5 سایت متفاوت بر اساس سن کشت تاغ ( ساله 41، 28، 19 و 11 و یک سایت شاهد (بدون کشت تاغ)) انتخاب شدند. با توجه به افزایش قدمت کاشت تاغ، نتایج نشان دهندهی 24% کاهش در مقدار شن، 14% و 8% افزایش به ترتیب در مقدار سیلت و رس است. جرم مخصوص ظاهری نیز از 57/1 به 37/1 گرم بر سانتیمتر مکعب کاهش یافت. حداکثر میانگین وزنی قطر خاکدانهها مربوط به سایت 41 ساله و برابر با 48/2 میلیمتر و حداقل آن مربوط به سایت شاهد و برابر با 85/0 میلیمتر است. بیشترین مقدار اسیدیته و سدیم قابل جذب در سایت 41 ساله (4/8،3/17 قدیمی ترین سایت از لحاظ کشت) و کمترین مقادیر آن در سایت شاهد (39/7، 92/3 بدون احیای پوشش) است. بیشترین مقدار شوری نیز در سایت 41 ساله (ms/cm 694/0) و کمترین مقدار آن در سایت شاهد (ms/cm 334/0) است. مقدار کلسیم کربنات و کربن آلی و ازت به ترتیب به 6/0 ، 24/0 و 02/0 درصد رسید. بیشترین مقدار ترسیب کربن برابر با 5/15 تن در هکتار (در سایت 41 ساله) بود. از آنجا که تاغکاری باعث افزایش خطر شور و سدیمی شدن خاک، کاهش نفوذپذیری خاک (که به تبع آن افزایش وقوع سیلاب در منطقه را سبب شده است) شده است، لذا برغم تاثیرات مثبت آن بر کاهش فرسایش بادی و حفاظت خاک بهتر است تا نسبت به جایگزین نمودن آن با سایر گونه های مقاوم و بومی مطالعاتی صورت گیرد.