نام پژوهشگر: اکرم قرایی

بررسی نقش سازمان ملل متحد در تدوین کنوانسیون های مربوط به تغییرات آب و هوا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  اکرم قرایی   رضا سیمبر

آب و هوا و تغییر آب و هوایی نقش مهمی را در شکل دادن به محیط زیست، منابع طبیعی، ساختارهای زیربنایی، اقتصاد و دیگر جنبه های زندگی در تمام کشورهای جهان بازی می کند. پیش بینی می شود تغییرات بالقوه ای که در آب و هوا و سیستم های محیط زیستی مربوط به آن از طریق انسان ایجاد می شود و گزینه هایی که برای تعدیل یا تخفیف این تغییرات پیشنهاد شده است، پیامدهای مهمی در مسائل محیط زیستی، اقتصادی و اجتماعی در بر داشته باشد. تغییرات آب و هوایی از بزرگترین چالش های عصر ما می باشد که نتیجه اقدام و فعالیت های بازیگران مختلف از جمله میلیاردها انسان، شرکتها، دولتها و موسسات بین المللی است که اثر جمعی بر محیط زیست را نادیده گرفته اند. در این میان چارچوب حقوق بشر گزینه ای مهم و ارزشمندی برای رسیدگی به این چالش محسوب میشود، چارچوب حقوق بشر می تواند به سه روش نقش هدایتگری را ایفا کند. نخست: به تعیین اهداف سیاست آب و هوایی کمک میکند. دوم : چارچوب حقوق بشر باید نسبت به شیوه ای که جامعه بین المللی به پرسش چگونه جهان باید مسئولیت مبارزه با تغییرات آب و هوایی را تقسیم کند، آگاهی رسانی کند و نهایتا اینکه مردم از این حق برخوردار هستند تا نسبت به سیاستهای آب و هوایی که بر زندگیشان تاثیر عمیق میگذارد، آگاهی می یابند. از این رو رسیدگی به چالش تغییرات آب و هوایی نیازمند توجهات جامعه ی بین الملل بوده است و سازمان ملل متحد به عنوان محوری ترین سازمان بین المللی در تشویق و ترغیب کشورها جهت رسیدگی به موضوع تغییرات آب و هوایی با تدوین کنوانسیون تغییرات آب و هوا برای خط مشی تثبیت و سازگاری با تغییرات آب و هوایی و پروتکل کیوتو برای کاهش گازهای گلخانه ای تدابیر حقوقی رو به تکاملی را ارائه داده است. هرچند تصویب این اسناد تاثیر زیادی بر رفع فقر فرهنگی در زمینه تغییرات آب و هوایی و همبستگی میان ملل متحد شده است، با این همه نگرانی های ناشی از اجرایی نمودن این اسناد وجود دارد. پژوهش حاضر به دنبال این سوال اصلی است که با توجه به اهمیت تغییرات آب و هوایی، نقش سازمان ملل متحد در ترغیب دولت ها و تدوین کنوانسیون های مرتبط جهت الزام ملل متحد جهت رویارویی با این موضوع چگونه بوده است؟ در پاسخ به سوال فوق سوالات فرعی زیر مطرح می گردد:1- اهمیت و ضرورت حفاظت از محیط زیست و توجه به تغییرات اقلیمی چیست؟2- ماهیت تعهدات اعضای ملل متحد در حوزه حقوق بین الملل محیط زیست چیست؟3- راه کارهای عملی سازمان ملل متحد جهت ترغیب کشورهای عضو به پذیرش تعهدات بین الملل و نقش آن در حوزه ی تغییرات آب و هوایی چیست؟ فرضیه یا پاسخ اجمالی که می توان به موضوع داد این است که سازمان ملل متحد با تشکیل کنفرانسهای بین المللی و منطقه ای متعدد در حوزه ی تغییرات آب و هوایی نقش محوری در رابطه با پذیرش مسئولیت مشترک اما متفاوت در قالب کنوانسیون های مرتبط ،ضرورت همکاری در این حوزه را تبیین نموده است.