نام پژوهشگر: نجمه باقریانی
نجمه باقریانی بهمن صادقی سده
مقدمه : اعتیاد با به همراه داشتن عوارض و عواقب متعدد اجتماعی و بهداشتی،امروزه به یکی از معضلات جامعه بشری مبدل شده است. تقریبا در تمام نوشته های مربوط به اعتیاد از ویژگی های شخصیت به عنوان عاملی برای کشیده شدن به سمت اعتیاد ذکری به میان آمده است. در ایران فعالیت های مبارزه بااعتیادعمدتا معطوف به کاهش عرضه ودرمان عمدتا جسمانی معتادان محدود بوده واین رویکردها به اشکال مختلف آزمایش شده اند اما هنوز در کنترل مشکل اعتیاد توفیقی حاصل نشده است.و همچنین طی دو دهه اخیر در رابطه با گونه شناسی و ویژگیهای شخصیتی معتادان ایرانی پژوهش های علمی چاپ شده درمجلات تخصصی یا ارایه شده در کنگره های تخصصی بسیار نادر بوده است هدف از این مطالعه بررسی متغیرهای شخصیتی معتادان براساس فاکتورهای پنج گانه تست نئو می باشد. روش کار : در این مطالعه 120 نمونه از بین بیماران مراجعه کننده به مرکز رمضان اراک که فرم رضایت را پر کرده و حاضر به همکاری بودند به شیوه نمونه گیری آسان انتخاب شد. جهت اجرای مطالعه وگردآوری داده ها ضمن مراجعه و هماهنگی با مسولین مرکز وجلب همکاری آنان در زمان مناسب به توصیه ی پزشک مرکز پس از آموزش های لازم به دو نفر از کارشناسان روانشناس بالینی باتجربه ی ساکن در مرکز از آنها خواسته شد تا آن دسته از مراجعینی را که واجد ملاکهای شرکت در پژوهش را بودند را انتخاب کنند ودر محیطی آرام اهداف طرح را برای داوطلبین توضیح داده و ضمن تاکید بر محرمانه بودن اطلاعات و عدم نیاز به درج مشخصات فردی از آنها بخواهندتا در مدت مشخصی پرسش نامه ها راتکمیل نمایند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل دو پرسشنامه اصلی بود که یکی از آنها آزمون پنج عامل شخصیت نئو با ضریب پایایی 74/0-89/0 )29) می باشد. (neo-ffi) ودیگری پرسشنامه مشخصات جمعیت شناختی بود. نتایـج : بیشتر معتادان این مرکز در گروه سنی 30-25 سال ,مجردودارای وضعیت مالی متوسط وتحصیلات زیر دیپلم هستند. بیشترین ماده مخدر مصرفی در افراد مورد مطالعه هرویین ورایج ترین شیوه مصرف در بین آنها استنشاقی می باشدو میانگین مدت زمان مصرف در بین آنها 3/11سال می باشد. رابطه معناداری بین طول مدت وابستگی به موادوروان نژدی ,برونگرایی اشتیاق به تجارب تازه,توافق پذیری ومسولیت پذیری دیده شد . که این رابطه با عصبیت بصورت خطی بسیار قوی می باشد نتیجه آنکه هرچه طول مدت مصرف مواد مخدر بیشتر باشد گرایش به روان نژندگرایی بیشتر ( یا بر عکس روان نژند ها طول وابستگی بیشتری دارند بنابر این نمی توان نتیجه گرفت چراکه مطالعه ما مطالعه شیوع بوده نه عوامل خطر ) است. بین سن افراد وروان نژدی,اشتیاق به تجارب تازه ومسولیت پذیری رابطه معناداری وجود ندارد اما بین سن افرادوبرونگرایی وسن افراد با توافق پذیری رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری در مجموع در مطالعه ما افراد معتاد دربعد عصبیت نمره بیشتر و در ابعاد برون گرایی , توافق پذیری ومسئولیت پذیری نمرات کمتری نسبت به مطالعات دیگر (1) کسب کرده اند هدف کاربردی مطالعه: شناسایی ابعاد شخصیتی آسیب پذیردر معتادان و ارایه راهکار جهت طراحی مداخلات روانشناسی