نام پژوهشگر: فرزاد احمدیان
فرزاد احمدیان محمد ابوالفتحی
سیاست خارجی عرصه تحول وپویایی است. از همین رو برای مطالعه سیاست خارجی کشورها روش ها و رهیافت های متعددی وجود دارد که در این پژوهش بر اساس روش توصیفی- تحلیلی-تاریخی و مقایسه ای، به بررسی جهت گیری ها، اصول و الگوهای رفتاری حاکم بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت احمدی نژاد پرداخته شده است. پژوهش حاضر بر این باور است که سیاست خارجی دولت احمدی نژاد خصلت آرمان گرایی ایدئولوژیک داشته است، و با شعار بازگشت به ارزش های انقلاب اسلامی وضع موجود نظام بین الملل را نظمی ناعادلانه خوانده و روی کردی انتقادی نسبت به نظم موجود در نظام بین الملل و نیز کارکرد سازمان های بین المللی و فرامنطقه ای را در پیش گرفته است. در دوره ی زمانی دولت احمدی نژاد به دلیل شرایط ناشی از تهدیدات پیرامونی منطقه علیه منافع حیاتی و برنامه هسته ای ایران، توسط قدرت های فرامنطقه ای و نوعی عدول از گفتمان انقلاب اسلامی در عرصه داخلی در دولت های پیشین، سبب شد تا اصول و الگوهای سیاست خارجی ایران به سوی رفتارهای آرمان گرایانه و مواجهه جویانه با نظام بین الملل سوق یابد. بنابراین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دولت نهم و دهم با تأکید دوباره بر آرمان های اوایل انقلاب، زمینه را برای رفتارهای تهاجمی و تعارض آمیز با برخی از کشورها در غالب گفتمان اصول گرایی،عدالت گستری و صلح گرایی حداکثری فراهم نمود. این پژوهش هم چنین بر این باور است که سیاست خارجی انتقادی دولت احمدی نژاد در مواجهه با برخی سازمان ها و کشورهای خاص، از جمله کشورهای عربی عضو شورای هم کاری خلیج فارس، آن هم به علت ملاحظات استراتژیکی مربوط به خلیج فارس،چرخشی به سوی تعدیل و نرمش داشته و در پایان،نگارنده اعتقاد دارد که دولت ها بر اثر عوامل متعدد مثل شرایط بین المللی، منابع طبیعی، و اوضاع داخلی می توانند از برخی اصول سیاست خارجی خود عدول نموده یا جهت گیری نوینی را در سیاست خارجی دنبال کنند. کلید واژه گان: سیاست خارجی، جمهوری اسلامی ایران، آرمان گرایی ایدئولوژیک، خلیج فارس، ژئوپلتیک،ژئواکونومیک،ژئواستراتژیک،ژئوکالچر