هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش الگوهای ارتباطی خانواده در پیشرفت تحصیلی با واسطه گری انگیزه پیشرفت بود. بدین منظور 700 دانش آموز دبیرستانی (350 دختر و 350 پسر) از دبیرستان های نواحی چهارگانه شهر شیراز که در سال تحصیلی 91-1390 مشغول به تحصیل بودند، به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. جهت اندازه گیری متغیرهای پژوهش از آزمون فهرست ارجحیت ادواردز (1959)، پرسشنامه تجدید نظر شده الگوی ارتباطات خانواده (ریچی و فیتزپاتریک، 1994) و معدل ترم دوم دانش آموزان استفاده شد. یافته های تحلیل مسیر بر اساس روش آماری تحلیل رگرسیون چندگانه مطابق با مراحل بارون و کنی (1986) حاکی از آن بودند که بُعد گفت و شنود به طور مستقیم پیشرفت تحصیلی را پیش بینی نمی کند، اما با واسطه گری انگیزه پیشرفت می تواند پیشرفت تحصیلی را به طور مثبت پیش بینی کند. بعد همنوایی هم به طور مستقیم (0001/0p<، 17/0-=?) و هم با واسطه گری انگیزه پیشرفت، پیشرفت تحصیلی را به طور منفی پیش بینی می نماید. در پایان، نتایج بر حسب اشاراتی برای نظریه های انگیزه پیشرفت و افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به بحث گذاشته شد.