نام پژوهشگر: سعید جلالی

پژوهشی درباره جامعه و تاریخ از دیدگاه غزالی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1377
  سعید جلالی   هاشم آقاجری

غزالی از متفکران شافعی مذهب و از احیاءگران دینی در قرن پنجم هجری می باشد. زمانی غزالی عصر تحولات بزرگ سیاسی، اجتماعی و عقیدتی در جامعه اسلامی است . و شناخت اندیشه اجتماعی غزالی نیز بدون پی بردن به ماهیت حوادث سیاسی و مذهبی معاصر او ممکن نیست ، چرا که بخش اعظمی از اندیشه ها اجتماعی و تاریخی اش داشته اند. همچنین غزالی در تبیین امور اجتماعی و شکل گیری اجتماعات و پدید آمدن شغلها و تقسیم کار یک دیدگاه کاملا جامعه شناسانه ای از خود بروز داده است . مخصوصا آنکه تحلیل روان پردازان از امور اجتماعی. چرا که او سعی می نماید از امورات جمعی یک نوع تببین جمعی ارائه نماید نه آنکه تفسیر روانشناسانه داشته باشد. نوع نگاه او به تاریخ نیز نگاهی کاملا دینی و خطی می باشد، چرا که از نظر غزالی سیر حرکت (تکامل و انحطاط) تاریخ با ورود پیامبران در صحنه های اجتماعی پیوند ناگسستنی دارد، بویژه ظهور و بعثت حضرت محمد(ص) را اوح تکامل تاریخ جوامع بشری می داند، از آن زمان برای تاریخ یک حرکت نزولی را قایل می شود که در نهایت منجر به اوضاع پریشان زمانه او می گردد، چرا که زمانه اش را اوج انحطاط تاریخ، و آنرا عصر آخرالزمان می داند، و منتظر دست غیبی است که گره از کار فرو بسته بشریت بگشاید.