این مجموعه در دوبخش تنظیم گردیده است. در بخش اول، فصل اول مفهوم جرم و مجازات را از نظر فقها بطور فشرده اشاره می نمایم. در فصل دوم تحولات تاریخی مجازات و دوره های قانونی و مجازات قبل از اسلام را به بحث گرفته ام. در فصل سوم اقسام و اهداف مجازات را در اسلام بیان نموده ام. در بخش دوم موضوع اصلی پایان نامه (مبانی فقهی قصاص) بر گرفته از قرآن ، آراء فقهاء، سیر تاریخی قصاص ،در قوانین غیر آسمانی و ادیان آسمانی و همچنین قصاص و مقتضیات زمان ، بیان شده است. در این مورد که آیا ملاک احکام توسط عقل درک می شود یا نه؟ اختلاف بین علمای اخبارین و اصولین بحث شده است. قصاص در اسلام طی چهار گفتار (ادله قرآنی، ادله روایی، اجماع علما، سیره عقلا) بیان شده است. رد پایان کلمات گوهر بار حضرت علی (ع) را در باره عدالت کیفری بیان شده است.