پژوهش حاضر به تبیین این مطلب می پردازد که: آیا استصحاب یک اصل عملی محرز بوده، یا از امارات ظنی معتبر است و طریقی برای کشف حکم واقعی محسوب می شود؟ نویسنده برای پاسخ مناسب به این پرسش، تحقیق خویش را در سه فصل تنظیم و ابعاد مختلف استصحاب را بررسی کرده است. در فصل اول ضمن بیان تاریخچه استدلال کردن فقها به اصل استصحاب و شکل گیری آن در قالب یکی از اصول عملیه در حالت شک در تکلیف و مکلف به، طریقه کشف این اصل از روایات و همچنین دلیل عقلی مبتنی بر آن را بیان می کند. سپس به تشریح معنای لغوی و اصطلاحی استصحاب پرداخته، تعاریف فقهایی مانند تفتازانی، ابن نجیم، فاضل تونی، شیخ مرتضی انصاری و آخوند خراسانی را از این اصل ارائه می دهد. آن گاه مبانی حجیت استصحاب و نسبت آن با حکم ظاهری و واقعی، امارات و اصول و حجیت مجعولاتی مثل امارات و اصول عملیه که استصحاب نیز یکی از آنهاست، به صورت مبسوط از منظر اصولیان معاصراز امامیه همچون: آیت الله خویی، شهید سیدمحمدباقر صدر، شیخ مرتضی انصاری و آخوند خراسانی بررسی شده است. فصل دوم به میزان اعتبار اصل استصحاب اختصاص دارد و ادله عقلی مستقل و غیرمستقل در اثبات مشروعیت استصحاب و نیز چند روایت صحیح در این زمینه شرح داده می شود. در فصل سوم ابتدا معنای جعل از لحاظ لغوی و اصطلاحی مطرح شده، سپس دلیل های اعتبار اصل استصحاب به عنوان یکی از امارات یا اصول مجعول (قرار دادن شک به منزله یقین) و نوع اعتبار آن از منظر عقلا و سیره آنان تبیین گردیده است.

پایان نامه حاضر با رویکردی تطبیقی به بررسی احکام فقهی تشریح (کالبد شکافی) افراد پس از مرگ می پردازد و مشروعیت (جواز) و عدم مشروعیت آن را از دیدگاه فقه امامیه و فقه اهل سنت پی گرفته و اقوال و ادله فقهای فریقین را در این زمینه تجزیه و تحلیل می کند. نویسنده می کوشد دلیل های فریقین را درباره حرمت یا جواز خرید و فروش اعضای میت، پیوند آن به بدن فردی دیگر و شکافتن بدن میت پس از مرگ به جهت مصالح پزشکی را ارزیابی و با توجه به مورد نیاز بودن و جدید بودن این مسأله، ابعاد مختلف فقهی آن را بیان کند. وی در سه فصل فتاوای فریقین را در این زمینه تجزیه و تحلیل فقهی کرده است. نگارنده در فصل اول برخی اصطلاحات مربوط به تحقیق خصوصا واژه تشریح را از لحاظ لغوی، اصطلاحی، فقهی و طبی معنا کرده و اقسام تشریح، تاریخچه علم تشریح، فواید علمی و پزشکی تشریح، اهمیت و اغراض آن را بیان می نماید. در فصل دوم اقوال علمای اهل سنت و امامیه و ادله آنان در حرمت نفس تشریح به دلیل حرمت داشتن جسد مومن حتی پس از مرگ و عدم جواز تأخیر در دفن آن مطرح شده و جواز این کار به جهت داشتن منافع و مصالحی برتر از تأخیر دفن و شکافتن جسم مومن تبیین شده است. در فصل سوم بعضی احکام فقهی متفرقه مربوط به تشریح، مانند حکم خرید و فروش اجزای بدن میت، حکم کندن اعضا از بدن میت، وجوب دوختن محل تشریح، احکام وصیت در مورد تشریح، حکم غسل بدن کالبد شکافی شده، حکم جنین خارج شده از بدن شکافته شده، مقدار دیه شخص کالبد شکافی شده، حرمت نگاه کردن به عورت میت و موارد جواز تشریح بیان گردیده و فتاوای فقهای امامیه و اهل سنت در این باره منعکس می شود. نگارنده همچنین برخی استفتائات در مقوله تشریح و پیوند اعضا و اهدای عضو از علمای معاصر امامیه را، همراه با پاسخ آن ها درج کرده است.