نام پژوهشگر: سیدمحمد حکاک قزوینی
محمدامین تاجیک علی فتح طاهری
رسال? کراتیلوس یکی از دشوارترین و در عین حال جذاب ترین محاورات افلاطون است که رابط? اسم را با شیئی که اسم بر آن اطلاق می شود، مورد بررسی قرار می دهد. درواقع، رسال? کراتیلوس گفتگو دربار? واژه ها و چگونگی اشتقاق آنهاست و به حق می توان گفت یکی از نخستین گام هایی است که در زبان شناسی برداشته شده است. پژوهش حاضر یک تفسیر زبان شناسان? فلسفی و در برخی موارد، همراه با تفسیری تاریخی از کراتیلوس افلاطون است؛ البته، محوریت این پژوهش نیز بر اساس گزارش مشروح « فرانسیسکو آدمولا » قرار گرفته است و علاوه بر استفاده از منابع معتبر دیگری مثل گاتری، تیلور و آکریل، این منبع به عنوان پایه و بنیان شرح مباحث رسال? حاضر است. از آنجا که فحوای مباحث کراتیلوس افلاطون، رویکردی زبان شناسانه اتخاذ می کند و در آن، کمتر به مسائل معرفت شناختی پرداخته می شود و هم چنین، مسائل هستی شناسی نیز به عنوان دیدگاه افراد، نسبت به زبان مطرح می شود و موضوع فرعی تری نسبت به زبان هستند؛ لذا، عنوان پژوهش حاضر براساس همین موضوع است و سعی می شود صرفاً به مسئله ی زبان در کراتیلوس افلاطون بپردازد. اگرچه، ممکن است ناگزیر شویم در برخی جاها به مسائل معرفت شناسی یا هستی شناسی نیز اشاره کنیم، که البته بی ارتباط با موضوع زبان شناسی نیستند. از یک طرف، این پژوهش سعی دارد مسائل مهم زبان شناسی کراتیلوس را بررسی کند و از طرف دیگر، به هیچ وجه ادعا نمی کند تمام موضوعات و مسائل زبان شناسی رساله کراتیلوس را، به طور کامل بیان کرده است؛ البته سعی شده به موضوعات مهم محاوره بیشتر پرداخته شود و در حد توان رساله شرح داده شوند. بنابراین، همواره به این مسائل در چارچوب خود رساله ی کراتیلوس پاسخ داده می شود و به جز در برخی موارد، از آن فراتر نمی رود، اگرچه طبیعتاً گاهی تفاسیر جدید نیز در شرح مطالب فوق، ذکر می شوند. هر چند که برخی موضوعات زبان شناسی کراتیلوس ممکن است امروزه چندان طرفداری نداشته باشند و حتی مطرود یا منسوخ قلمداد شوند؛ اما از لحاظ موقعیت رساله های افلاطون و مباحثی که در آن زمان مطرح بوده، بسیار حائز اهمیت است.