نام پژوهشگر: هادی خانیکی

روزنامه نگاری بحران؛ به سوی تدوین یک مدل بومی (بررسی دیدگاه های صاحبنظران ایرانی درباره روزنامه نگاری بحران)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - پژوهشکده علوم اجتماعی 1391
  سیده صبا نوری   محمد مهدی فرقانی

در این پژوهش تلاش شده است از طریق بررسی دیدگاه های کارشناسان، یک مدل بومی برای روزنامه-نگاری در شرایط بحران تدوین گردد. از دو گروه 15 نفره روزنامه نگاران با سابقه و استادان ارتباطات و روزنامه نگاری نظر خواهی شد و به کمک روش تحقیق کمی(روش کیو) یافته ها مورد بررسی قرار گرفت. به منظوردست یابی به مولفه هایی برای عملکرد مطلوب مطبوعات در هنگام وقوع یک بحران، از ادبیات موجود درباره بحران، مدیریت بحران، رسانه ها و بحران و روزنامه نگاری بحران استفاده شده است. پس از مطالعه و بررسی منابع موجود،70 گویه تنظیم گردید و به صورت پرسشنامه در اختیار افراد انتخاب شده قرار گرفت. یافته های پژوهش منجر به طراحی دو مدل برای روزنامه نگاری بحران شد. مدل اول حاصل گویه های مورد توافق همه پاسخگویان و مدل دوم نتیجه گویه های مورد توافق دو گروه از پاسخگویان که اکثریت افراد نمونه را تشکیل می دهند، است. یافته ها نشان می دهد که پاسخگویان با لزوم آموزش وآشنایی با روزنامه نگاری بحران موافق هستند و معتقدند که می توان برای اینگونه از روزنامه نگاری سبک، اصول و قواعدی مشخص کرد. مدلی که حاصل گویه های مورد توافق همه پاسخگویان است به عنوان مدل نهایی این پژوهش در نظر گرفته شده است. در این مدل بر لزوم آمادگی سازمان روزنامه و مسئولان تحریریه قبل از وقوع بحران، رفع سریع نیازهای خبری مردم در هنگام بحران، تحلیل و تفسیر وقایع، ارائه توصیه ها و دستورالعمل ها برای خروج از بحران، رعایت اصول حرفه ای روزنامه نگاری و ... تاکید شده-است. یافته های پژوهش، بیانگر این نکته است که مطبوعات در هر سه مرحله قبل از وقوع بحران، حین وقوع بحران و بعد از وقوع بحران دارای وظایف و عملکردهایی هستند. که این نشان دهنده اهمیت نقش رسانه ها در شرایط بحرانی از جهت پوشش خبری و مدیریت بحران است. واژگان کلیدی:روزنامه نگاری بحران، ارتباطات بحران، مدل بومی روزنامه نگاری، اخلاق روزنامه-نگاری.