نام پژوهشگر: شیوا میرزایی تشنیزی

بررسی علل پوسته شدن لایه ی رنگ در 7 مورد نگارگری مربوط به دوره ی صفوی متعلق به موزه ی رضا عباسی و ارائه ی راهکار مناسب برای تثبیت آنها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اصفهان - دانشکده هنر 1391
  شیوا میرزایی تشنیزی   عباس عابد اصفهانی

پوسته شدن لایه ی رنگ یکی از آسیب های رایج در نگارگری روی کاغذ است که با گذشت زمان تحت تأثیر عوامل مختلف در اینگونه آثار مشاهده می شود. در این بررسی آسیب لایه ی رنگ هفت نگاره از مجموعه ی موزه ی رضا عباسی متعلق به دوره ی صفوی با تکیه بر دلایل بروز عارضه ی پوسته شدن لایه ی رنگ درآن ها مورد بررسی قرارگرفت. با توجه به نتایج آسیب نگاری نمونه ها در راستای آگاهی از روند شکل گیری آسیب پوسته شدن، نوع و میزان بست به عنوان ماده ی اصلی در ترکیب رنگدانه ها در نگارگری ایرانی مورد توجه قرارگرفت و بدین منظور نمونه سازی بر اساس میزان بست کم، مناسب و زیاد در ترکیب با رنگ این نمونه ها انجام شد که با قرارگرفتن در شرایط پیرسازی مصنوعی، شدت و گسترش عارضه ی پوسته شدن در هر نمونه مشاهده شد. در راستای ارائه ی راهکار جهت تثبیت لایه ی رنگ پوسته شده در نگارگری روی کاغذ، استحکام بخشی با صمغ گیاه انزروت مورد بررسی قرار گرفت. صمغ گیاه انزروت با نام علمی sarcocolla gumاز دیرباز در علم پزشکی و در هنرکتاب آرایی نیزکاربردهای متفاوتی داشته است. با توجه به آنالیز عنصری chn انجام شده برروی صمغ این گیاه، مقادیرکربن به میزان7/56، هیدروژن 1/8، نیتروژن 5/0 در ساختار آن، مشخص کرد. صمغ گیاه انزروت با بررسی های آزمایشگاهی جهت تهیه ی محلول استحکام بخش برای تثبیت لایه ی رنگ پوسته شده در غلظت های مختلف تهیه و مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بررسی رنگ-سنجی، ph سنجی و مشاهدات میکروسکوپی از روند استحکام بخشی لایه ی رنگ و به دنبال آن میزان پایداری و ثبات ماده ی استحکام بخش در معرض پرتو uv، ارزیابی امکان رشد میکروارگانیسم بر روی ماده ی استحکام بخش، کاربرد مطلوب این ماده را در استحکام بخشی لایه ی رنگ پوسته شده، بیان می کند.