نام پژوهشگر: حنیفه نوحه خوان
حنیفه نوحه خوان هوشنگ شامبیاتی
چکیده پژوهش حاضر به کنکاش در خصوص حریم خصوصی در حقوق کیفری ایران با نگاهی به اسناد بین المللی پرداخته است که به شکل اختصار می توان چنین بیان کرد حریم خصوصی آن قسمت از خصوصیات یا ویژگی های مربوط به فرد است که دیگران حق دخالت در آن را بدون رضایت شخص ندارند. به تعبیری دیگر حق خلوت نیز می نامند. حمایت کیفری از حق خلوت افراد از نظر حقوقی عبارت است از تدابیری که قانونگذار برای جلوگیری از تعرض به زندگی خصوصی افراد و شخصیت معنوی آنان در قانون در نظر گرفته و تجاوز به آن مستلزم حمایت از بزهدیده و اعمال کیفر بر فرد خاطی می باشد. حریم خصوصی یک مفهوم نسبی است که نسبت به فرهنگها و نظامهای اجتماعی معنای متغیر دارد. مفهوم آزادی و کرامت انسانی از بنیانهای فلسفی این واژه را تشکیل می دهند که به این موضوع به کرات در کتاب آسمانی مسلمانان مورد خطاب قرار گرفته است. در قانون ایران بطور سنتی محل سکونت و سایر ابعاد جسمانی و خانوادگی اشخاص در قانون مجازات اسلامی و سایر قوانین متفرقه از تعرض مصون مانده اما ابعاد ذهنی مورد مصونیت قرار نگرفته است. در اسناد بین المللی نیز در ماده 12 اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده 18 اعلامیه اسلامی حقوقی بشر بصورت خاص و شفاف به حمایت از حریم خصوصی پرداخته است. در بخش دوم تحقیق حاضر، قوانین عام و کاربردی و خاص در ارتباط با ابعاد مختلف حریم خصوصی افراد و همچنین وضعیت حریم خصوصی در اسناد بین المللی مورد بررسی قرار گرفته است. حریم خصوصی در سه بخش دسته بندی شده است:1.حریم خصوصی جسمانی2.حریم خصوصی ارتباطات و اطلاعات3. حریم خصوصی اعتقادات. ناقضان حریم خصوصی جسمانی و حریم خصوصی ارتباطات و اطلاعات، با واکنش کیفری از سوی قانون مواجه می شوند،اما هیچ عواقبی برای ناقضان حریم خصوصی اعتقادی در نظرگرفته نشده است. واژگان کلیدی: حریم خصوصی، آزادی، انسان، حق، قانونگذار.