نام پژوهشگر: مژده غلامی زاده بهبهانی
مژده غلامی زاده بهبهانی سید ابوالقاسم مهری نژاد
1-1- مقدمه اعتیاد از رفتارهای پرخطری محسوب می شود که به عنوان یک معضل فردی – اجتماعی در جوامع کنونی ما در حال افزایش است (جلیسون ، 2008). اعتیاد مصرف تکراری مواد است، به صورتی که باعث شکست در کار، تحصیل، نقشهای خانوادگی یا موقعیتهای حساس مثل رانندگی با اتومبیل شده یا مشکلات قانونی مربوط به مصرف مواد ایجاد میکند (فانتین ، 2007). پژوهشهای مختلف نشان داده اند که عوامل زیست شناختی ، روان شناختی ، اجتماعی و خانوادگی متعددی با سوء مصرف مواد در ارتباط است ( کار 1999 ). دررابطه با عوامل روانشناختی می توان به مکانیسمهای دفاعی و سبک دلبستگی را نام برد. مکانیسم های دفاعی و سبک های دلبستگی که در دوران کودکی شکل می گیرد الگوهای شخصیتی فرد را در بزرگسالی رقم می زند. کارکردهای مکانیسم های دفاعی که شامل ، محافظت از خود و ذهن خودآگاه و همچنین کاهش اضطراب، رنجش، درد، خشم، اندوه، سرخوردگی واسترس است، برای کمک به سازگاری و تطابق بهتر با شرایط و محیط پیرامون و کنار آمدن با واقعیت می باشد و با توجه به این که الگوهای شخصیتی متاثر از جهت گیری تحولی شخصیت است، پژوهشگران تاکید زیادی در چگونگی شکل گیری و استفاده از مکانیسم های دفاعی کرده اند. به عقیده فروید (به نقل از زیگلز-هیل ، چادها و استرمن ،2008) شخص برای رهایی از تکانه ها، افکار و امیال ناخوشایند از مکانیسمهای دفاعی به عنوان ابزاری برای اصلاح یا تحریف واقعیت استفاده می کند. این مکانیسمها می توانند سازشی یا آسیب زا باشند(آفر و همکاران، 2008).