نام پژوهشگر: طیبه مظفری دهشیری

بررسی کمی و کیفی ترکیب های شیمیایی و اثرات ضد میکروبی اسانس اندام های مختلف گیاه dc. pimpinella aurea از سه رویشگاه در استان تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه پیام نور - دانشگاه پیام نور استان تهران - دانشکده علوم پایه 1391
  طیبه مظفری دهشیری   غلامرضا بخشی خانیکی

در این تحقیق کمیت و کیفیت اسانس اندام های مختلف گیاه pimpinella aurea dc. و اثرات ضدمیکروبی آنها مورد بررسی قرار گرفت. گونه مورد نظر از سه رویشگاه در استان تهران (وردآورد، توچال و لواسانات) جمع آوری شد. بذر نمونه ها نیز با استفاده از الکهایی با مش 20، 25 و 30 از هم جدا شدند. سپس اسانس اندام های مختلف گیاه به روش تقطیر با آب تهیه شد. اجزای اسانس ها مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفت. نتایج نشان داد در هر سه رویشگاه بازده اسانس نمونه های ساقه و برگ، کمترین و بازده اسانس بذر بیشترین مقدار می باشد. همچنین بازده اسانس بذر با افزایش اندازه بذر، افزایش قابل ملاحظه ای یافت. بذر نمونه ی وردآورد بازده اسانس بیشتری نسبت به دو رویشگاه دیگر داشت. نتایج آنالیز ترکیبات اسانس ها نشان داد که در اسانس حاصل از ساقه و برگ این گونه در منطقه وردآورد، سیترونلیل استات و ژرانیل استات ترکیبات شاخص اسانس در هرسه مرحله رشد (رویشی، شروع بذردهی و بذردهی کامل) بودند. در اسانس حاصل از برگ و ساقه این گیاه در منطقه توچال، در مرحله شروع بذردهی، بتابیزابولن، لیمونن، ژرانیل استات، لانجی پینانول و سیترونلیل استات مهمترین ترکیب ها بودند. در حالیکه مهمترین ترکیب اسانس ساقه و گل آذین بتابیزابولن بود. در اسانس ساقه و برگ این گونه در رویشگاه لواسانات در مرحله بذردهی کامل، مهمترین ترکیب های تشکیل دهنده آلفاکوپرنن، جرماکرن d و لیمونن بودند. در اسانس بذر با مش های مختلف از هر سه رویشگاه، بتابیزابولن و اپوکسی آلوآرومادندرن مهمترین ترکیب ها بودند. همچنین اثرات ضدمیکروبی اسانس ها برعلیه 4 نوع باکتری bacillus subtilis(1023)،pseudomonas aeruginosa(1430)، escherichia coli(1399) و staphylococcus aureus(1431) و یک قارچcandida albicans (5027) موردبررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که به طور کلی، سودوموناس آئروژینوزا مقاوم ترین باکتری به اسانس ها بود. کاندیدا آلبیکنس و باسیلوس سوبتیلیس واستافیلوکوکوس اورئوس حساس ترین میکروارگانیسم ها در برابر تمام اسانس ها بودند. تقریبا تاٌثیر تمام اسانس ها بر اشرشیا کلی بسیار جزیی بود و به طور کلی اثر ضد میکروبی اسانس بذرها بیشتر از سایر اندام ها بود. اثر اسانس بذر این گونه بر کاندیدا آلبیکنس و باسیلوس سوبتیلیس و اثر اسانس ساقه، برگ و گل آذین این گونه بر استافیلوکوکوس اورئوس و کاندیدا آلبیکنس قابل توجه بود. درمورد اثر آنتی بیوتیک ها درمورد تمام میکروارگانیسم ها جز استافیلوکوکوس اورئوس اثرآنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین بهتر از سفتی زوکسیم بود. سیپروفلوکساسین بهترین اثر را بر کاندیدا آلبیکنس و باسیلوس سوبتیلیس و کمترین اثر را بر استافیلوکوکوس اورئوس نشان داد. سفتی زوکسیم کمترین اثر را بر سودوموناس آئروژینوزا نشان داد.