نام پژوهشگر: رقیه منصوری
رقیه منصوری بابک عندلیبی
بابونه آلمانی (matricaria cammomila) یکی از شناخته ترین گیاهان دارویی از خانواده astraceae است که اغلب به عنوان ستاره گیاهان دارویی نامیده می شود. جاسمونیک اسید و متیل جاسمونات از سیگنال های مهم مولکولی در گیاهان به شمار می آیند که در پاسخ به تنش های زنده و غیر زنده و نیز در فرایندهای مربوط به رشد و توسعه گیاهان نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند. شوری یکی از مهمترین تنش های محیطی است که تولید محصولات زراعی را تحت تأثیر قرار می دهد. به منظور بررسی تاثیر محلول پاشی متیل جاسمونات روی برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک بابونه، در شرایط تنش شوری، آزمایشی در محل گلخانه تحقیقاتی دانشگاه زنجان، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل محلول پاشی با متیل جاسمونات در 5 سطح صفر،30، 60، 90 و120 میکرومولار و فاکتور دوم سطوح شوری بکار برده شده در4 سطح 3/2 (شاهد)، 5/6، 8 و 7/10 دسی زیمنس بر متر بود که با اضافه کردن nacl به خاک گلدان ها این مقادیر بدست آمد. عمل افشانه کردن متیل جاسمونات بر روی گیاهان بابونه در سه مرحله 1) سه الی چهاربرگی 2) درمرحله ساقه روی 3) در مرحله ظهورگل آذین انجام شد. نتایج نشان داد که تاثیر تنش شوری و متیل جاسمونات روی اغلب صفات مورفولوژیک، پارامترهای فیزیولوژیک فتوسنتزی، خصوصیات فیزیولوژیک غیر فتوسنتزی، خصوصیات کمی گل و اثر اصلی این تیمارها روی کیفیت گل یا میزان فلاونول-o-گلیکوزیدها معنی دار بود. سطوح مختلف شوری اثر معنی داری را روی اکثر صفات اندازه گیری شده داشت و با افزایش شوری فراتر از سطح 5/6 دسی زیمنس بر متر کلیه صفات مذکور کاهش معنی داری یافتند. بالاترین میزان هر یک از صفات متعلق به تیمار 5/6 و کمترین آن متعلق به تیمار 7/10 دسی زیمنس بر متر بود. با کاربرد متیل جاسمونات اکثر صفات اندازه گیری شده تحت تاثیر معنی دار این تنظیم کننده قرار گرفتند. نتایج نشان داد تحمل گیاه نسبت به شوری با کاربرد متیل جاسمونات افزایش یافت. بیشترین افزایش عملکرد و تخفیف اثرات تنش در گیاهان تیمار شده با غلظت های 60، 90 و 120 میکرومولار متیل جاسمونات مشاهده گردید. همچنین متیل جاسمونات توانست واریانس ایجاد شده توسط تنش شوری را در اکثر صفات اندازه گیری شده کاهش دهد.