نام پژوهشگر: الهام رنجبرندامانی
الهام رنجبرندامانی علیرضا صادقی ماهونک
چای سبز، رزماری و بلوط از گیاهان شناخته شده و پرکاربرد در طب سنتی هستند. هدف از مطالعه حاضر بررسی ویژگیهای آنتیاکسیدانی این سه گیاه و ارزیابی برهمکنشهای آنتیاکسیدانی احتمالی در صورت ترکیب آنها بود. چای سبز و رزماری با سه حلال اتانول، متانول و آب، و بلوط با حلال متانول استخراج شد. آزمایشات اندازهگیری ترکیبات فنلی، مهار رادیکال آزاد dpph، ظرفیت آنتیاکسیدانی کل و قدرت احیاءکنندگی برای این عصارهها و در مقایسه با bht انجام شد. میزان فنل کل عصاره متانولی چای سبز بیشتر از سایر نمونهها محاسبه شد (2 /2±01/98 میلیگرم گالیک اسید به گرم عصاره). از بین عصارههای مورد آزمون و مقایسه آزمایشات انجام شده، عصاره اتانولی چای سبز، عصاره متانولی رزماری و عصاره متانولی بلوط به عنوان عصارههایی با ویژگیهای آنتیاکسیدانی مناسب برای آزمون برهمکنش عصارهها انتخاب شدند. آزمونهای مهار رادیکال آزاد dpph، ظرفیت آنتیاکسیدانی کل و قدرت احیاءکنندگی و نیز ارزیابی فعالیت آنتیاکسیدانی در روغن سویا برای عصارههای ترکیبی نیز انجام شد. برای ترکیب عصارههای چای سبز- رزماری، چای سبز- بلوط و رزماری- بلوط در آزمون مهار رادیکال آزاد dpph اثر سینرژیستی در حداقل غلظت (50 میکروگرم در میلیلیتر) مشاهده شد اما در غلظتهای بیشتر (تا 250 میکروگرم در میلیلیتر) بیشترین اثر مشاهده شده، آنتاگونیسم بود. در آزمون ظرفیت آنتیاکسیدانی کل، نتایج با آزمون پیشین متفاوت بوده و در غلظتهای بالاتر نیز اثر سینرژیستی مشاهده شد. در آزمون قدرت احیاءکنندگی در تمامی حالات ترکیب عصارهها اثر سینرژیستی معنیداری مشاهده شد. عصارههای انتخاب شده طی مراحل پیشین، در آزمون ارزیابی عدد پراکسید در روغن سویا به شکل معنیداری (05/0>p) بهتر از bht عمل نمودند. اما در این آزمون اثر مشاهده شده در تمامی حالات، از نوع آنتاگونیسم بود. گرچه با وجود اثر آنتاگونیستی نیز عصارههای ترکیبی برتر از bht بودند.