میلاد مجنونی داریوش علیپور
یونجه (medicago sativa l.) یک لگوم گیاهی است که بازده و ارزش تغذیه ای آن با استفاده از کودهای آلی و شیمیایی افزایش پیدا می کند. از این رو این آزمایش بر پایه طرح کاملا تصادفی به منظور تأثیر کودهای مختلف روی بازده، محتوای شیمیایی و پارامترهای تولید گاز آزمایشگاهی برگ و ساقه یونجه در سه چین طراحی شد. تیمارهای مورد آزمایش شامل شاهد (بدون دریافت کود)، اوره، فسفات آمونیوم، اسید هیومیک و ترکیب فسفات آمونیوم + اسید هیومیک بودند. استفاده از فسفات آمونیوم + اسید هیومیک بالاترین بازده ماده خشک و پروتئین خام را در سه چین نشان داد. در سه چین ساقه گروه هایی که کود اوره و اسید هیومیک دریافت کرده بودند به ترتیب کمترین و بیشترین دیواره سلولی نامحلول در شوینده خنثی را داشتند. استفاده از کودها، محتوای پروتئین خام را در سه چین در مقایسه با تیمار شاهد افزایش داد. مقدار نیتروژن نامحلول در شوینده خنثی ساقه در گروه شاهد در سه چین کمترین بود، اگرچه در برگ بیشترین مقدار عددی ثبت شده در چین اول و دوم برای تیمار فسفات آمونیوم + اسید هیومیک بود. اسید هیومیک غلظت آهن برگ را تنها در چین اول افزایش داد و در چین دوم فسفات آمونیوم + اسید هیومیک بیشترین مقدار را داشت (0001/0p<). در چین سوم نیز اوره و فسفات آمونیوم + اسید هیومیک بیشترین مقدار را داشت (0001/0p<). تأثیر کودهای مختلف روی دیگر مواد معدنی از یک الگوی ثابتی پیروی نکرد. استفاده از فسفات آمونیوم + اسید هیومیک در برگ چین اول بیشترین قابلیت هضم دیواره سلولی، توده میکروبی و پارتیشنینگ فاکتور را نشان داد (0001/0p<). نتایج این مطالعه نشان داد که اسید هیومیک که یک کود آلی است می تواند به صورت موثر برای کشت یونجه استفاده شود. همچنین استفاده ترکیبی اسید هیومیک با کود شیمیایی فسفات آمونیوم باعث افزایش بازده و بهبود برخی پارامترهای ارزش تغذیه ای شد.
