نام پژوهشگر: مصطفی آقاباقری

بررسی تطبیقی سیاستهای امریکا و اتحادیه اروپا در جهت دستیابی به منابع انرژی نفت وگاز در خاورمیانه 2010-1991
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی 1390
  مصطفی آقاباقری   محمد علی خسروی

چکیده: با فروپاشی نظام دو قطبی و از بین رفتن یکی از پایه های این نظام، ایالات متحده توانست خود را در جهان به صورت یک قدرت بلامنازع درآورد. اما در این بین ظهور قدرت های جهانی جدیدی نظیر اتحادیه اروپا به صورت رقیبی جدید در برابر قدرت یک جانبه گرایی امریکا در آمدند. ضمنا از آنجائی که امریکا سعی دارد توفق و برتری خود را همواره حفظ نماید به دنبال کنترل عرضه انرژی است تا از این طریق دیگر رقبای خود به ویژه اتحادیه اروپا را تحت لوای خود قرار دهد و بدین سبب برتری خود را در جهان ثبات ببخشد. اما در مقابل اتحادیه اروپا نیز به دنبال آن بود تا از طریق نقش آفرینی بیش تر در منطقه خاورمیانه دستیابی بر منابع نفتی و گازی این منطقه را بر خود آسان کند. بنابراین با اتخاذ سیاست هایی در جهت دستیابی به منابع خاورمیانه، به رقابت با امریکا پرداخت. در این پژوهش سعی شده با نگاهی واقع گرایانه و نئوواقع گرایانه به موضوع نگاه شود. با بررسی سیاست های اتحادیه اروپا، هم سیاست های اعلانی که در پیمان ها و منشور انرژی و بیانه های مرتبط با آن مشاهده می شود و هم در سیاست های اعمالی نظیر توافق های تجاری و ... و همچنین واکنش های مقابل به مثل نظیر پیمان ماستریخت، قانون ضد داماتو و بیانیه مخالفت با جنگ 2003 و ... همگی نشان از رقابتی نامحسوس در بین اتحادیه اروپا و ایالات متحده دارد اما باید افزود اتحادیه به دلیل نداشتن سیاست خارجی واحد، نتوانسته چشم انداز زیبایی از خود به نمایش بگذارد اما بعضا به خاطر برخی خطوط قرمز مشترک (حقوق بشر، تروریسم، دستیابی به سلاح های کشتار جمعی) و هم چنین عدم توانایی نظامی به همکاری با امریکا پرداخته اما در عین حال، در لوای همکاری همان روش اصلی خود یعنی رقابت را نیز دنبال می نماید اما در این بین ایالات متحده نیز در استراتژی خود این امر را دنبال می کند که باید از ظهور هر ملت و یا متحدی در راستای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ جهانی جلوگیری کند.