نام پژوهشگر: محبوبه آزادیخواه
محبوبه آزادیخواه سیاوش طالع پسند
مقدمه: در سال های اخیر انگیزش به عنوان کلید عملکرد موفقیت آمیز آموزشی تلقی شده است و نقش بزرگی در علاقه دانش آموزان نسبت به مدرسه، تحصیل و لذت بردن از آن ها ایفا می کند. هدف این مطالعه رواسازی پرسشنامه انگیزش مدرسه بود، این ابزار بر اساس نظریه سرمایه گذاری شخصی مائر طراحی شده است. روش: در کل850 نفر از دانش آموزان دبیرستان های شهرستان شیراز در این مطالعه شرکت داشتند. شرکت کنندگان پرسشنامه انگیزش مدرسه را تکمیل نمودند و معدل تحصیلی، نمرات امتحانات پایان ترم ریاضی و زبان، نمره انضباط و تعداد روزهای غیبت آن ها در طول ترم جمع اوری شد. برای بررسی ویژگی های روانسنجی ابزار، تحلیل عامل اکتشافی، همبستگی سوال-نمره کل، تحلیل اعتبار، تحلیل ضریب ثبات، تحلیل روایی سازه و تحلیل روایی همگرا و واگرا اجرا شد. و به منظور بررسی نقش تعدیل کنندگی جنسیت و پایه تحصیلی از آزمون تی و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد. یافته ها: تحلیل عامل اکتشافی مدل هفت عاملی را آشکار کرد. هماهنگی درونی پرسشنامه انگیزش مدرسه بالا بود(93/ .=alpha ) (ضریب ثبات کلی پرسشنامه 81/. است). شواهد روایی ملاکی نشان داد که معدل تحصیلی با خرده مقیاس های رقابت و تلاش، نگرانی اجتماعی رابطه مثبت و با خرده مقیاس قدرت اجتماعی و جایزه رابطه منفی و معناداری داشت. نمره ریاضی و زبان با خرده مقیاس تلاش رابطه مثبت و با خرده مقیاس قدرت اجتماعی و جایزه رابطه منفی و معناداری داشت. بین تعداد روزهای غیبت از مدرسه و خرده مقیاس های رقابت، نگرانی اجتماعی، تمجید، تلاش، تکلیف رابطه منفی و معناداری وجود داشت. بین نمره انضباط و خرده مقیاس های رقابت ، نگرانی اجتماعی، تکلیف و تلاش رابطه مثبت و معناداری وجود داشت. نمرات دختران در ابعاد نگرانی اجتماعی، تمجید، تکلیف و تلاش بیشتر از پسران بود. نمره همه بعدهای پرسش نامه با بالا رفتن پایه تحصیلی کاهش می یافت. بحث: پرسشنامه انگیزش مدرسه ابزاری معتبر با روایی مناسب برای کاربرد در حوزه های آموزش و تربیتی است. از این رو می توان از آن جهت شناخت مسائل خانواده، دانش آموزان و در نهایت نظام آموزش و پرورش استفاده کرد.