نام پژوهشگر: حسنیه موسوی
حسنیه موسوی سیمین فصیحی
چکیده این پژوهش تلاش کرده است تا از خلال بررسی تفریحات و سرگرمی های جامعه ایران در نیمه نخست حکومت قاجار نشان دهد که اولاً حکومت چه نقشی در ایجاد تفریحات و سرگرمی های مردم در دوره قاجار ایفا کرده است ؟ ثانیاً چه رابطه ای بین وضعیت اقتصادی مردم و تفریحات و سرگرمیهای آنان در جامعه عصر قاجار وجود داشته است؟ و نهایتاً این که آیا برخورد و ارتباط با غرب تاثیری در ابداع و دگرگونی تفریحات و سرگرمی ها در دوره قاجار داشته است؟ در جهت پاسخ به سوالات مذکور، پژوهش با روشی توصیفی- تحلیلی با اتکا به کتب تاریخی، خاطرات و سفرنامه های آن دوره ابتدا به استخراج انواع تفریحات و سرگرمی ها پرداخته و سپس با توجه به معیار های طبقاتی، جنسیتی و گرو ه بندی های اجتماعی در بستر زمانی مورد نظر به طبقه بندی و تحلیل آنها پرداخته و نهایتاً نشان داده است که شاهان قاجار که در یک ساختار سیاسی استبدادی بر مردم حکومت می کرده اند، اقدامات آگاهانه ای برای تدارک تفریحات و سرگرمی های مردم انجام نمی دادند اما گاه در تفریحات و سرگرمی هایی که برای خود تدارک می دیدند و البته هزینه اش را بر مردم تحمیل می کردند، فرصتی ایجاد می شد تا مردم از این سرگرمی ها هر چند اندک بهره مند گردند. علاوه بر این تفریحات و سرگرمی های مردم در پیوند مستقیم با وضعیت اقتصادی آنان انجام می گرفت و سرگرمی ها و تفریحات در طبقات مرفه جامعه از تنوع بیشتری برخوردار بود. این پژوهش هم چنین نشان داده است که گرچه دوره قاجار سرآغاز تماس های جدی با غرب بود اما ارتباط با غرب در نیمه نخست این دوره دگرگونی های چندانی را در سرگرمی های مردم ایجاد نکرد و نفوذ فرنگی صرفاً به رواج بازیهای محدودی آن هم فقط در حیطه دربار محدود ماند. واژهای کلیدی: تفریحات و سرگرمی ها، حکومت قاجار، جامعه قاجار، غربیان