نام پژوهشگر: علیرضا باجلان
علیرضا باجلان مرتضی شریفی
چکیده استراتوولکان کواترنر قزل قلعه واقع در شمال شرق شهرستان قروه جزء آتشفشان های بازالتی خطی محور قروه- بیجار- تکاب به شمار می رود که در نوار دگرگونی سنندج- سیرجان قرار دارد. این سنگ ها از نوع الیوین بازالت، بازانیت، تفریت و آلکالی بازالت و اغلب از نوع آلکالن می باشند. دارای بافت های پورفیری با خمیره میکرولیتی، بافت حفره دار و گاهی گلومروپورفیری، ویتروفیریک و بادامکی می باشند. کانی های اصلی شامل الیوین (کریزولیت)، کلینوپیروکسن (دیوپسید) پلاژیوکلاز، و کانی های فرعی شامل اپاک، کلسیت، آپاتیت و زیرکن می باشد. همچنین ایدنگزیت توسط هیدراسیون و اکسیداسیون الیوین تشکیل می شود، اکثر کانی ها دارای خاموشی موجی هستند. داده های ژئوشیمیایی این سنگ ها و کانی ها بیانگر آن است که ترکیب ماگمای سازنده ی این سنگ ها از نوع آلکالن پتاسیم بالا می باشد و مشخص شد که از لحاظ جایگاه تکتونو ماگمایی در قلمرو آلکالی بازالت های درون صفحه ای واقع می شوند. این سنگ ها در نمودارهای تعیین سری ماگمایی در قلمرو سنگ های آلکالن قرارمی گیرند. نمودارهای عنکبوتی حاکی از غنی شدگی از عناصر lree و lile و تهی شدگی از عناصر hree به همراه نبود ناهنجاری منفیeu و حضور ناهنجاری مثبت ازcs ،sr و pb ماهیت آلکالن ماگما و سرچشمه گرفتن آن از یک منبع گوشته غنی شده زیر لیتوسفر قاره ای، را تأیید می کند. این سنگ ها از ذوب بخشی تقریباً 1 تا 5 درصدی یک منبع گوشته ای گارنت لرزولیتی غنی شده به وجود آمده اند. شواهد میکروسکوپی از جمله بافت های غیرتعادلی در کانی ها (حالت زونه، انحلال و ماکل) بر آلایش ماگمایی توده ولکانیکی دلالت دارد.