نام پژوهشگر: فائزه شریفی دهنده

تهیه نانوکپسول آلفاتوکوفرول به کمک روش توده ای شدن مرکب و بررسی پایداری آن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده مهندسی 1392
  فائزه شریفی دهنده   علی احمدپور

در میان گروهای مختلف ویتامین e، آلفاتوکوفرول دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و محلول در چربی می باشد. آلفاتوکوفرول به عنوان یک افزودنی غذایی برای عملکرد نقش آنتی اکسیدانی خود به غذا اضافه می شود تا به عنوان یک ماده مغذی از بیماری های قلبی و سرطانی جلوگیری کند. قدرت انحلال آلفاتوکوفرول درآب بسیار کم است و از لحاظ بیولوژیکی در برابر عوامل محیطی مانند نور، رطوبت و دما ناپایدار است. برای غلبه بر موانع کاربرد آلفاتوکوفرول و افزایش پایداری آن در حین فرآیند و ذخیره سازی می توان از تکنیک نانوکپسول در صنایع غذایی و دارویی بهره گرفت. توده سازی مرکب فرآیندی است که تحت عنوان جداسازی فازها نامیده می شود و بین دو پلیمر با بار ناهمنام در محیط آبی ایجاد می شود. در این تحقیق آلفاتوکوفرول به کمک ژلاتین و پکتین توسط روش توده سازی مرکب کپسوله شده است. اندازه نانوکپسول توسط چهار پارامتر (مقدار مواد دیواره ، نسبت ماده هسته به مواد دیواره، سرعت همگن کننده و ph محیط محلول) توسط نرم افزار طراحی آزمایش 8 و روش فاکتوریل مورد بررسی قرار گرفته است. پس از انجام 32 آزمایش و بررسی و آنالیز پاسخ آزمایش ها مشاهده شده است که با افزایش مقدار مواد دیواره و درصد ماده هسته، اندازه نانوکپسول افزایش یافته است که این امر ناشی از افزایش گرانروی محیط محلول می باشد. همچنین با افزایش سرعت همگن کننده، اندازه ذرات افزایش یافته است. با افزایش سرعت همگن کننده نیروی تنش سطحی بر نیروی توربولانت غلبه کرده و سبب افزایش اندازه نانوکپسول شده است.افزایش پارامتر ph در جهت کاهش اندازه نانوکپسول پیش می رود زیرا با افزایش ph تعادل بین بارهای ناهمنام در محیط ایجاد می شود که سبب ایجاد ذرات پایدار با اندازه کوچکتر می شود. در شرایط بهینه، نانوکپسول با اندازه 6/176 نانومتر و شاخص پراکندگی 17/0 به دست آمده است. نانوکپسول به دست آمده توسط گرماسنج افتراقی و طیف سنج مادون قرمز مورد بررسی قرارگرفت و حضور آلفاتوکوفرول در نانوکپسول به اثبات رسیده است. پایداری نانوکپسول بهینه و آلفاتوکوفرول آزاد در شرایط محیطی مختلف دما، نور و رطوبت مورد ارزیابی قرار گرفته است و نتایج نشان میدهد که نانوکپسول آلفاتوکوفرول قدرت محافظت و نگهداری بالاتری در برابر شرایط محیطی دارد.