نیما یوشیج، شاعر بزرگ و نظریه پرداز شعر معاصر است. او در آثار خود با نوآوری و سنت شکنی، توانست شعر فارسی را از قید و بند برخی از موازین دست و پا گیر شعر کلاسیک رهایی بخشد و در مسیر طبیعی و مطابق با طبیعت زبان که در نظریاتش از آن به عنوان دکلماسیون یا دکلمه یاد می کند، قرار دهد. وی با دریافت درست، از طریق مطالعه در ادبیات کلاسیک ایران و جهان، به ویژه ادبیات فرانسه و با الگو گیری از شعر آزاد فرانسه، توانست خود را به عنوان نظریه پرداز شعر نو مطرح گرداند و شعر فارسی را از انقیاد وزن، فرم و تصویر های کلیشه ای آزاد کند و با تغییر در طول مصراع ها، عروض و قافیه ی کلاسیک را به خدمت شعر نو در آورد و زبان فاخر شعر کلاسیک را به سوی سادگی و روانی نثر گونه بکشاند و در محتوای شعر، دگرگونی اساسی ایجاد نماید. نیما از نظر بیان، شکل روایی ـ داستانی را برای شعر مناسب می داند و در هر یک از موارد فوق به نظریه پردازی بپردازد و در بسیاری از موارد نیز عملاً توانسته نظریات ادبی خویش را در اشعارش جلوه گر سازد. این پژوهش در پنج بخش صورت پذیرفته است؛ بخش نخست، شامل کلیات است. بخش دوم، مقدمه ای درباره ی نیما و معرّفی شخصیّت ادبی و آثار نظری و تئوری و اشعار او ارائه شده است. در بخش سوم، سنّت ستیزی وتجدّد گرایی و مبانی آن ها تبیین و تشریح شده است. در بخش چهارم، ارکان شعری نیما، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و در بخش پنجم، اندیشه های شعری نیما، مبتنی بر سه مکتب مشهور، رمانتیسم، رئالیسم و سمبلیسم، بررسی شده است.