نام پژوهشگر: فرزانه عیسایی خوش
فرزانه عیسایی خوش رضا فقیهی
سرطان پستان شایع ترین سرطان در زنان و پنجمین علت مرگ ناشی از سرطان در زنان ایرانی است. میزان بروز سالیانه بیش از 7770 نفر می باشد. با توجه به حساس بودن این بافت نسبت به اشعه، انتخاب روشی که در عین کم بودن مقدار دوزی که به بافت پستان می رساند، بتواند تصویری مطلوب نیز ارائه دهد، حائز اهمیت است. بنابراین در این پژوهش ، دوز و کیفیت تصویر در سه روش مختلف برای تشخیص و پیشگیری از سرطان پستان، اندازه گیری و مقایسه گردیدند. برای محاسبه ی دوز پستان از شبیه سازی مونت کارلوی فانتوم فشرده ی پستان در ماموگرافی و شبیه سازی فانتوم نرمال در سی تی، استفاده شده است. هندسه ی مورد استفاده در این شبیه سازی ها با حداقل مقدار خطا انجام شده است. برای به دست آوردن دوز در هر سیستم، تیوب اشعه ایکس و تخت نگهدارنده بیمار شبیه سازی شدند. در روش کار آزمایشگاهی، برای انجام آزمایش سی تی، پستان نرمال راندو فانتوم استفاده شد و برای انجام آزمایش ماموگرافی، یک فانتوم پستان فشرده با ضخامت 4 سانتیمتر و از جنس پلکسی گلاس ساخته شد و سپس برای تعیین میزان دوز دریافتی در هر نقطه ی این فانتوم ها، تعدادی tld در این فانتوم ها جایگذاری گردید و سپس فانتوم ها تحت تابش سیستم های مورد نظر قرار گرفتند. پس از آن tld ها با دستگاه هارشاو خوانده شدند. برای تعیین کنترل کیفی سیستم های مورد استفاده و کنتراست رزولوشن تصاویر از فانتوم کنترل کیفی مخصوص این کار استفاده شد. و برای به دست آوردن تصویر بهینه در سی تی، آزمایش با چند ولتاژ مختلف انجام شد. مقدار دوز دریافتی در ماموگرافی، با افزایش عمق، قابل چشم پوشی است. دوز دریافتی پستان های تحت تابش سیستم ماموگرافی به طور میانگین 2.5 میلی گری می باشد. میانگین دوز در سی تی، در ولتاژی با تصویر بهینه 14.5 میلی گری به دست آمد. اهمیت تصاویر حاصل از سی تی اسکن نداشتن مشکل همپوشانی بافت ها می باشد. تصاویر ماموگرافی دیجیتال نسبت به ماموگرافی معمولی، از کیفیت بالایی برخوردار بود .