نام پژوهشگر: عاطفه فدایی
عاطفه فدایی حسین میلادی گرجی
چکیده: پیدا کردن راه های موثر برای جلوگیری از تغییرات سیناپسی ناشی از داروهای مخدر، می تواند نقش مهمی در درمان و جلوگیری از عود به عنوان یک مشکل بالینی داشته باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات ورزش منظم شنا بر روی نشانه های قطع مورفین بدنبال نالوکسان و رفتار های شبه اضطرابی، افسردگی و میزان ولع در طول ترک خودبخودی در موش صحرایی می باشد. در پژوهش حاضر 64 سر موش صحرایی با نژاد ویستار با وزن (200± 10g) در دو تجربه آزمایشی تقسیم شدند. در تجربه اول موش ها به مدت 14 روز فعالیت ورزشی شنا، هم زمان تزریق زیر جلدی مورفین (mg/kg 10) دو بار در روز با فاصله 12 ساعت دریافت کردند. تمرین ورزشی شنا با 45 دقیقه در روز و 5 روز در هفته به مدت 2 هفته انجام گرفت. در روز 15 با تجویز نالوکسان هیدروکلراید (mg/kg 2) بصورت داخل صفاقی شدت وابستگی فیزیکی مطابق مدل gellert–holtzman ارزیابی گردید. در تجربه دوم موش ها پس از وابسته شدن تحت تمرین ورزشی شنا به مدت 3 هفته در طول ترک خودبخودی قرار گرفتند. سپس رفتار های شبه اضطرابی، افسردگی و تست ترجیح یا مصرف اختیاری خوراکی مورفین جهت ارزیابی میزان ولع ارزیابی گردید. یافته ها در تجربه اول نتایج نشان داد که نشانه های درجه بندی شده در موش های وابسته به مورفین شناگر مثل تعداد انقباضات شکمی (p<0.001)، wet dog shakes (p< 0.005)، پرش(p<0.002) و نمره کل gellert–holtzman (p<0.001) کمتر از موش های وابسته به مورفین شنا نکرده است. همچنین نشانه های چک شده در موش های وابسته به مورفین شناگر مثل راست شدن یا لیسیدن آلت تناسلی (62.5%, p<0.05)، اسهال (40%, p<0.025)، به خود پیچیدن (50%, p<0.025) نسبت به گروه شنا نکرده از شدت کمتری برخوردارند. در تجربه دوم نتایج نشان داد که تعداد ورود (p<0.003) و درصد مدت زمان ماندن در بازوی باز (p<0.001) در گروه قطع مرفین شناگر بیشتر از گروه قطع مرفین شنا نکرده است. همچنین گروه قطع مرفین شناگر درصد ترجیح ساکاروز (در تست anhedonia) بیشتری نسبت به گروه قطع مرفین شنا نکرده داشتند (p<0.001). گروه قطع مورفین شناگر میزان مصرف اختیاری مورفین کمتری در دوره اول (p<0.001)، دوم (p<0.004)، سوم (p<0.017 و چهارم (p<0.001 ) نسبت به گروه شنا نکرده در آزمون مدل جانوری ولع داشتند. این مطالعه نشان داد که ورزش منظم شنا موجب کاهش شدت وابستگی به مورفین در موش صحرایی می شود. همچنین با کاهش رفتار های شبه اضطرابی، افسردگی موجب کاهش میزان مصرف مورفین در مدل ولع آزمایشگاهی گردید. بنابراین، فعالیت فیزیکی به عنوان یک ابزار بالقوه پاداش طبیعی ممکن است برخی از نتایج رفتاری قطع مورفین را کاهش دهد. واژگان کلیدی: مورفین، ورزش منظم شنا، شدت وابستگی، ولع، موش صحرایی.