نام پژوهشگر: نسیمه مرتضوی
نسیمه مرتضوی مریم آل عصفور
ویروس حلقه زرد گوجه فرنگی از گروه توسپوویروس ها در سال 2005 برای اولین بار از مزارع ورامین شناسایی و معرفی شد. این ویروس مانند سایر توسپوویروس ها توسط تریپس ها منتقل می شود. تا به امروز فقط thrips tabaci به عنوان ناقل جدایه سینره این گونه (tyrv-ci) گزارش شده است. در این پژوهش توانایی انتقال ویروس حلقه زرد گوجه فرنگی جدایه سینره (tyrv-ci) توسط frankliniella occidentalis و مقایسه راندمان انتقال آن نسبت به t. tabaci با استفاده از آزمون الیزای مستقیم و نرم افزار minitab 16 مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، جمعیت های مختلف t. tabaci راندمان انتقال بالاتری نسبت به جمعیت های مختلف f. occidentalis داشتند، هم چنین مشاهده شد که جمعیت t. tabaci از پیاز زرقان و f. occidentalis ازگوجه فرنگی مرودشت نسبت به بقیه جمعیت ها توانایی بالاتری در انتقال tyrv-ci داشتند. در این مطالعه هم چنین میزان انتقال tyrv-ci توسط دو گونه تریپس به دو گیاه گوجه فرنگی و اطلسی مورد مقایسه قرار گرفت و در مورد هر دو گونه تریپس، گیاه گوجه فرنگی میزان انتقال بیشتری نسبت به گیاه اطلسی نشان داد. از طرفی با توجه به این که دو تریپس بسیار مهم مزارع گوجه فرنگی، تریپس غربی گل و تریپس پیاز هستند، در این مطالعه به بررسی دینامیک جمعیت این دو تریپس و تریپس های دیگر مزارع گوجه فرنگی شهرستان مرودشت پرداخته شد و سپس با محاسبه میزان وقوع بیماری حلقه زرد گوجه فرنگی در این مزارع، رابطه بین دینامیک جمعیت این ناقلین با میزان وقوع بیماری مورد بحث قرار گرفت. نتایج آماری نشان داد که تا مرحله گل دهی گیاه گوجه فرنگی بین میزان جمعیت و شدت وقوع بیماری ارتباط مستقیم وجود دارد. از طرفی مرحله گل دهی، اوج جمعیت f. occidentalis ناقل مهم این ویروس می باشد. اگرچه توانایی f. occidentalis در انتقال توسپوویروس ها در تمام دنیا اثبات شده است، اما این گونه برای اولین بار به عنوان ناقل جدایه tyrv در دنیا گزارش می شود.