تحلیل مفهوم الزام اخلاقی از مسائل مهم در قلمرو فلسفه اخلاق است. اندیشمندان بسیاری در میان فلاسفه غرب وشرق، درباره تحلیل مفهوم الزام اخلاقی، مباحثی ارزشمند مطرح کرده اند؛ به تحقیق، سه تن از متفکران برجسته شیعی، یعنی مرحوم علامه طباطبائی(نظریه اعتباریات) وآیت الله محمد تقی مصباح یزدی(نظریه ضرورت بالقیاس الی الغیر) و آیت الله محمد صادق لاریجانی (نظریه الزامات نقس الامری ) مباحث دقیقی را در این باره صورت داده اند. این نوشتار،همراه با مسائل فرعی، تحلیل و بررسی این سه دیدگاه را در مسأله اصلی، « مفاد "الزام اخلاقی" چیست؟ و مفهوم" الزام اخلاقی" بر اساس دیدگاه این اندیشمندان معاصر شیعی چگونه تحلیل می شود؟» عهده دار است. مرحوم علامه(ره)، مفاد "باید و نباید" اخلاقی، ضرورت و اعتبار ادعایی است؛ ضرورتی که از ضرورت تکوینی بین علت و معلول گرفته شده است الزام اخلاقی در واقع همین جعل و اعتبار ضرورت است بین انسان وفعل خود و این کار مجازی را برای آثاری که بران مترتب است انجام می دهد. آیت الله مصباح یزدی، مفاد "باید و نباید" ضرورت بالقیاس الی الغیر است و مفهوم الزام اخلاقی از مشاهده و نسبتی که میان فعل و صفت اخلاقی و هدف اخلاق که کمال و سعادت است (ضرورت بالقیاس) انتزاع می شود. آیت الله لاریجانی، مفاد "باید و نباید" ضروت و الزام است؛ ولی نه ضرورت اعتباری و نه ضرورت بالقیاس؛ بلکه ضرورت و لزومی که انسان درون خود به علم حضوری می یابد باید و نباید های اخلاقی بیانگر این الزام های نفسانی و درونی هستند. درنهایت دراین تحقیق با ذکر شباهتها وتفاوتها در تحلیلها و نظرات، رسیدن به تحلیل واحد در مفهوم الزام اخلاقی، را بررسی می شود.