نام پژوهشگر: نفیسه آقایی
نفیسه آقایی علی رضا هویدا
عنوان: پژوهش حاضر در جهت تحلیل پراکندگی جغرافیایی و جمعیتی کتابخانه های عمومی شهر قم با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (جی آی اس) است. هدف: مشخص نمودن مکان کتابخانه های عمومی ، چگونگی توزیع آنها در شهر قم ، دوری و نزدیکی کتابخانه ها به سیستم آمد و شد و مراجعان و فاصله با کتابخانه های دیگر سنجیده شد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به روش پیمایشی و با رویکرد تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 263 نفر از مراجعان و 11 مدیر کتابخانه های عمومی شهر قم می باشد. داده های مکانی از روی نقشه ها و داده های توصیفی از طریق پرسش نامه ها و اطلاعات مرکز آمار ایران جمع آوری شده است. در این پژوهش برای تحلیل داده ها از نرم افزار اس. پی. اس. اس و برای تهیه نقشه ها از سامانه اطلاعات جغرافیایی (نرم افزار آرک مپ) استفاده شده است. یافته ها: توزیع کتابخانه های عمومی شهر قم با توزیع مراکز تجاری، اداری، آموزشی و پژوهشی، فضای سبز وسیستم آمدوشد شهری ارتباط مناسبی دارد اما در مکان یابی این کتابخانه ها مسئله جمعیت و قطب های جمعیت شهری کمتر لحاظ شده است. به طوریکه بیشترین تراکم کتابخانه های عمومی موجود در مناطقی با جمعیت کم واقع شده اند. نتیجه گیری: توزیع، تعداد و سطح زیربنا کتابخانه های عمومی در سطح شهر قم با توجه به جمعیت هر منطقه و استاندارد ایفلا مناسب نبوده و نیازمند سازماندهی و برنامه ریزی مجدد است. در مکان یابی برای احداث کتابخانه های جدید، باید مناطق 2،3 و6 در اولویت قرار گیرند. بین وضعیت جامعه شناختی جامعه پژوهش(جنس، مدرک) با دسترسی (وسیله آمدوشد، فاصله زمانی) رابطه معنا داری وجود دارد.