نام پژوهشگر: امیر حسین زاجی
امیر حسین زاجی مسعود رضا حسامی کرمانی
سرریز جانبی یکی از قدیمی ترین سازه های هیدرولیکی است که به عنوان یک سازه انحرافی در رودخانه ها و کانال ها استفاده می شود. این سرریز در کناره ی کانال تعبیه شده و هنگامی که ارتفاع آب به تراز تاج سرریز می رسد به طور خودکار مازاد آب از کانال اصلی منحرف می شود. معمولی ترین نوع سرریز جانبی یک سرریز مستطیلی است که به موازات و در کناره ی کانال نصب می شود و آب اضافی را به یک کانال انحرافی که با کانال اصلی زاویه ی قائمه می سازد، انتقال می دهد. زمانی که طول باز شدگی محدود باشد لازم است از سرریز هایی استفاده شود که طول موثر بیشتر و بازدهی بیشتری دارند. در این تحقیق ابتدا 33 نمونه سرریز کناری منقاری از طریق روش حجم محدود و با استفاده از نرم افزار فلوئنت مدل سازی شد و با نتایج آزمایشگاهی مقایسه گردید. و پس از صحت سنجی محاسبات عددی انجام شده، به بررسی سرریز جانبی منقاری در حالتی که کانال انحرافی نسبت به کانال اصلی قائمه نباشد پرداخته شده است. نتایج 99 مدل ساخته شده حاکی از افزایش 30 درصدی راندمان سرریز کناری منقاری مایل نسبت به سرریز کناری منقاری ساده می باشند. جهت تخمین دبی عبوری از سرریز های کناری نیاز به استفاده از رابطه ی سرریز های جانبی می باشد. اما در این نوع سرریز ضریب دبی با حالت معمولی متفاوت بوده و لازم است که ضریب دبی آن به صورت تجربی به دست آید. به همین دلیل در این تحقیق برای تعیین ضریب دبی سرریز های مایل منقاری بر حسب پارامتر های موثر بر آنها به ارائه ی روابطی پرداخته شد که خطای آنها به کمتر از 5 درصد می رسد.