نام پژوهشگر: زینب بهرامی اصل

بررسی نقش فضای شهری در شکل گیری حیات اجتماعی مطالعه موردی: خیابان انقلاب تهران حد فاصل میدان انقلاب و میدان فردوسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - پژوهشکده علوم اجتماعی 1391
  زینب بهرامی اصل   غلامرضا لطیفی

فضاهای عمومی شهری یا فضاهای جمعی شهری بستر شکل گیری حیات مدنی در شهر بوده که مناسبات چهره به چهره، تظاهرات سیاسی، جشن ها و اعیاد در آن برگزار می شود و از پس این تعاملات، بخشی از میراث تاریخی و فرهنگی جامعه و انتقال ارزش های مشترک جامعه شکل می گیرد. "فضاهای جمعی بستر مشترکی است که مردم فعالیت های کارکردی و مراسمی را که پیوند دهنده اعضای جامعه است، درآن انجام می دهند، چه روزمرگی های معمولی باشد و چه جشنواره های دوره ای. فضاهای جمعی جایی است که حیات اجتماعی در آن جریان دارد و به دلیل یک واقعه تاریخی و اجتماعی یا برنامه از پیش تعریف نشده در خاطره جمعی مردم جای دارد. این فضاها مکان هایی هستند که بیشترین برخوردها و کنش میان افراد در آنها به وقوع می پیوندد و شامل تمام بخشهایی از شهرند که مردم به آنها دسترسی فیزیکی و بصری دارند. دو مفهوم فرم (کالبد) و عملکرد محتوا مهمترین عوامل شکل دهنده به فضاهای عمومی بوده که نوع ترکیب این دو مفهوم به شکل گیری ماهیت متفاوتی از فضا منجر می شود. یک خیابان شهری، باید پاسخگوی رابطه متقابل انسان با خیابان به عنوان یک فضای شهری باشد؛ که این خود ناشی از شناخت نیازها، فعالیت و بیان درستی ازالگوهای رفتارهای انسان دارد. ارتباط انسان با فضای خیابان، بصورت فعالیت ها و تعاملات اجتماعی خواسته و عرصه بروز حرکت های مدنی بعنوان فعالیت های ناخواسـته، بیان روشنی از معنای فضای خیابان به عنـوان یک فضای عمومی در بستر شهر میباشد. از اینرو در این تحقیق با استفاده از روش تحقیق ترکیبی به بررسی خیابان انقلاب به عنوان یک فضای شهری که عرصه حضور بسیاری از فعالیت ها و همچنین یادآور خاطراتی مشترک در ذهن همه ما است پرداخته شده است. خیابان انقلاب در دو بعد فضای شهری و زندگی اجتماعی مورد مطالعه قرار گرفته و رابطه بین این دو بعد بررسی می شود. برای نتیجه گیری از روش نشانه شناسی نقشه استفاده شده است و رابطه بین فضای شهری و حیات اجتماعی توسط نمودار و نقشه های گرافیکی بیان شده است.